Дәстүрлер – әр халықтың рухани мәдениетінің маңызды бөлігі. Олар ұрпақтан ұрпаққа беріліп, уақыт өте келе өзгереді, бірақ негізгі мәнін сақтайды. Әрбір дәстүр белгілі бір оқиғамен, мерекемен немесе адам өмірінің маңызды сәттерімен байланысты болуы мүмкін. Әлемде дәстүрлер алуан түрлі, олардың әрқайсысы халықтың мәдениеті мен тарихын көрсетеді.
- Қазақ халқында «қонақжайлылық» дәстүрі бар, ол бойынша кез келген қонаққа үйдің есігі ашық.
- Жапонияда дәстүрлі шай рәсімі «Чайнабори» деп аталады және ол үйлесімділік пен тыныштықты білдіреді.
- Үндістанда «Дивали» мерекесі кезінде үйлер майшамдармен безендіріліп, отшашулар ату дәстүрге айналған.
- Мексикада «Өлілер күні» (Día de los Muertos) мерекесі арқылы қайтыс болған туыстарды еске алады.
- Тибетте буддистердің дөңгелек храмдарды айналып, дұға оқып жүру дәстүрі бар.
- Жаңа Зеландияның маори халқы «Хака» биін жауынгерлік рухты көтеру үшін орындайды.
- Қазақстанда Наурыз мейрамын қарсы алу ежелден келе жатқан дәстүр, бұл күнді жаңа жылдың басы деп санайды.
- Малайзияда күйеуге шыққан қыздарды гүлдермен безендіру дәстүрі кең таралған.
- Бразилияда карнавалдық шерулер халықтық мәдениеттің маңызды дәстүрлерінің бірі.
- Қытайда жаңа жылды қарсы алу кезінде қызыл түс үйлерді безендіру мен қорғаныс символы ретінде қолданылады.
- Италияда Рождествода үйдің астына сабан төсеу арқылы Иса пайғамбардың туылуын бейнелейтін «Презепе» дәстүрі бар.
- Египетте қасиетті Рамазан айында ауызашар жасау ерекше рәсім болып табылады.
- Америка Құрама Штаттарында «Алғыс айту күні» дәстүрлі түрде күрке тауық дайындаумен байланысты.
- Ирландияда әулие Патрик күнін жасыл киімдер кию арқылы атап өту дәстүрге айналған.
- Кенияның масай халқы жас жігіттердің ерлігі мен батылдығын көрсету үшін арыстан аулау рәсімін өткізген.
- Норвегияда Рождество қарсаңында үйде тазалық жұмыстарын жүргізу міндетті дәстүр саналады.
- Иранда Наурыз мейрамында жеті түрлі затты дастарқанға қою дәстүрі бар.
- Болгарияда «Баба Марта» мейрамы кезінде ақ-қызыл жіптермен өрілген әшекейлер адамдарға жақсылық пен сәттілік тілеп беріледі.
- Түркияда «Хыдырелез» көктемнің келуін тойлау дәстүрі бар, бұл кезде гүлдер мен жасыл желектермен безендіріледі.
- Испанияда жаңа жылды қарсы алғанда әр секунд сайын бір жүзім жеп үлгеру сәттіліктің белгісі деп есептеледі.
- Грузияда үйлену тойларында үлкен дастарқан жайылып, онда тек өз дәстүрлі тағамдары қойылады.
- Таиландта су фестивалі «Сонгкран» кезінде адамдар бір-бірін сумен шомылдырады, бұл тазалық пен жаңаруды білдіреді.
- Қазақстанда жас нәрестені «бесікке салу» рәсімі маңызды дәстүрлердің бірі.
- Оңтүстік Кореяда ескі Жаңа жылды атап өту кезінде күріштен жасалған «тток» тағамын жеу дәстүрге айналған.
- Польшада Рождество кешінде бірінші жұлдыздың шығуын күтіп, содан кейін ғана дастарқанға отыру дәстүрі бар.
- Исландияда «жолы болу» мақсатында жаңа жылдық түнде от жағу және ән айту дәстүрге айналған.
- Ауғанстанда көктемде «Гүл мейрамы» кезінде халық табиғатпен бірлікте болуды дәріптейді.
- Францияда карнавалдық маусымда түрлі-түсті киімдер киіп, көшеде шеруге шығу дәстүрі сақталады.
- Моңғолияда «Цагаан сар» мерекесінде халық бір-біріне ақшыл түсті киімдер сыйлайды.
- Пәкістанда Үндістанмен шекарадағы Вагаха шеруі патриотизмді насихаттау үшін өтеді.
- Литвада Рождествода макарон өнімдерінен дайындалған тағам «Кучукай» дастарқанға қойылады.
- Кореяда «Чусок» мерекесінде қайтыс болған туыстардың рухтарына құрмет көрсету дәстүрі бар.
- Қырғызстанда жылқы жарыстары ұлттық мерекелердің басты бөлігі болып саналады.
- Бали аралында діни рәсімдер кезінде күнтізбеге сәйкес өткізілетін «Ньепи» үнсіздік күні бар.
- Италияда Пасха мерекесінде жұмыртқа бояу дәстүрі кең таралған.
- Қытайда ай күнтізбесі бойынша жаңа жылды қарсы алу кезінде ай пішініндегі тәттілер әзірленеді.
- Швецияда жазғы түннің жарық кезеңін қарсы алу «Мидсоммар» мерекесімен атап өтіледі.
- Филиппинде «Синулог» би мерекесінде халық Санто Ниньо мүсінін құрметтейді.
- Малайзияда «Тхаипусам» фестивалінде адал адамдар теріге инелер мен ілмектер салып, өзін құрбандыққа шалу рәсімін жасайды.
Әлем халықтарының дәстүрлері олардың өмір сүру салтын, діні мен тарихын бейнелейді. Дәстүрлер ұлттың мәдениетін сақтап қалуға, ұрпақтар арасындағы байланысты нығайтуға және рухани бірлікті қолдауға ықпал етеді. Қазіргі уақытта да дәстүрлер заманауи қоғамда өз орнын табуда, бұл олардың маңыздылығын одан әрі арттырады. Дәстүрлер әр халықтың байлығын, ерекшелігін көрсетеді және адамзат тарихындағы маңызды рөл атқарады.
