Индуизм туралы 40 қызықты факт

Индуизм – әлемдегі ең көне діндердің бірі, оның шығу тегі бірнеше мыңжылдықтар бұрын пайда болған. Бұл дін сан алуан дәстүрлер мен сенімдер жиынтығы болып табылады және өз ішінде әртүрлілікке толы. Индуизмнің басты ерекшелігі – оның көптеген құдайларға сенуінде және адамның ішкі рухани өсуін басты орынға қоюында. Бұл діннің көптеген қасиетті мәтіндері, философиялық бағыттары және әдет-ғұрыптары бар, олар ғасырлар бойы дамып, қазіргі заманға дейін жетті.

1. Индуизмнің бастау алуы шамамен б.з.д. 1500 жылы қалыптасқан Ведалық мәдениетке байланыстырылады.
2. «Индуизм» термині XVI ғасырда пайда болып, бастапқыда Инд өзенінің маңында тұратын халықтарды білдірді.
3. Бұл дін политеистік болып саналады, яғни көптеген құдайларға сенеді, бірақ оған монотеистік көзқарастар да тән.
4. Индуизмнің басты қасиетті мәтіндері – Ведалар, Упанишадтар, Бхагавад Гита және Махабхарата.
5. Индуизмде үш негізгі құдай бар: Брахма (жаратушы), Вишну (қорғаушы) және Шива (жоюшы).
6. Карма ұғымы – индуизмнің басты қағидаларының бірі, ол адамның іс-әрекетінің салдарына негізделеді.
7. Реинкарнация, яғни жанның басқа денеге ауысуы, индуизмнің маңызды сенімдерінің бірі.
8. Мокша – бұл дінде жанның азат етілуін және қайта туылу циклінен босатылуды білдіреді.
9. Индуизмде төрт негізгі мақсат бар: дхарма (міндет), артха (материалдық жетістік), кама (құмарлық) және мокша (азаттық).
10. Ведалық гимндер – индуизмнің алғашқы діни әдебиеті.
11. Индуистік храмдар ерекше сәулетімен және әшекейленген мүсіндерімен танымал.
12. Көптеген индуистер сиырды қасиетті жануар деп санайды және оны өлтіруге болмайды.
13. Ганеш – пілбасты құдай, ол даналық пен сәттілік әкеледі деп есептеледі.
14. Индуизмде Қасиетті Ганг өзені ерекше орын алады, ол тазалық пен азат етуді білдіреді.
15. Аум (Ом) – бұл діннің басты мантраларының бірі, ол ғаламның бастапқы дыбысы деп саналады.
16. Йога – индуизмнің негізгі рухани тәжірибелерінің бірі, оның мақсаты денені және ақыл-ойды үйлестіру.
17. Бхагавад Гита – Махабхарата эпосының бір бөлігі және рухани ілімдердің басты көзі болып табылады.
18. Ведалар – төрт негізгі бөлімнен тұратын қасиетті жазбалар: Ригведа, Самаведа, Яджурведа және Атхарваведа.
19. Индуизмде уақыт шексіз циклдармен өлшенеді, олар юга деп аталады.
20. Калки – болашақта келетін Вишнудың он екінші аватары деп есептеледі.
21. Ведалар санскрит тілінде жазылған және ежелгі үнді мәдениетінің маңызды мұрасы болып табылады.
22. Інжілдегі Нұх пайғамбардың тарихына ұқсас индуистік мифте Ману есімді кейіпкер бүкіл әлемді топан судан сақтайды.
23. Сатя Юга – уақыттың ең алғашқы және таза кезеңі, индуизмнің уақыт цикліне сәйкес.
24. Индуизмдегі жан мен дененің байланысы қарама-қарсылық ретінде қарастырылады.
25. Варанаси қаласы индуизмнің ең қасиетті жерлерінің бірі және онда қажылық жасау маңызды дәстүр.
26. Бали аралының халқы индуизмнің ерекше түрін ұстанады, ол жергілікті дәстүрлермен үйлеседі.
27. Индуизмде құдайлар аватарлар ретінде жерге түседі, яғни олар адамның немесе басқа тіршіліктің бейнесінде пайда болуы мүмкін.
28. Рамаяна – тағы бір әйгілі индуистік эпос, онда Рама құдайдың батырлық жолы сипатталады.
29. Индуизмде әр адам өзінің жеке құдайын таңдап, оған табынуға ерікті.
30. Шива лингамы – индуистік храмдарда жиі кездесетін символ, ол жаратылыс пен жойылу процесін бейнелейді.
31. Холи мейрамы – индуизмнің ең әйгілі мерекелерінің бірі, ол көктемнің келуі мен жақсылықтың жамандықтан үстемдігін атап өтеді.
32. Индуистердің көпшілігі вегетариандық өмір салтын ұстанады, себебі олар барлық тірі жандарға мейіріммен қарауға тырысады.
33. Ади Шанкара – индуизмнің философиялық ілімдерін жүйелеген атақты ойшыл.
34. Индуизмде мантраларды қайталау рухани тазалыққа және құдайға жақындауға көмектеседі деп сенеді.
35. Индуистік астрология адамның өмір жолын болжауға және оның рухани дамуын түсінуге бағытталған.
36. Вивека – бұл діндегі ақыл-ойды қолдану және дұрыс таңдау жасау ұғымы.
37. Индуизмде төрт басты рухани жол бар: карма йога (іс-әрекет жолы), бхакти йога (құдайға деген махаббат жолы), раджа йога (рухани тәжірибе жолы) және жнана йога (білім жолы).
38. Садху – индуизмнің қасиетті адамдарын осылай атайды, олар дүниеден бас тартып, рухани өмірге бет бұрады.
39. Индуизмнің негізінде жатқан бір идея – барлық жан иелері түптеп келгенде бірлікке ұмтылады.
40. Қасиетті кітаптарды оқу және оларды терең зерттеу – индуизмдегі білімге жетудің маңызды жолы.

Индуизмде рухани дамуға көп мән беріледі және адамзаттың өмірдегі мақсаты өз жанының мәңгілік табиғатын түсіну деп саналады. Бұл діннің кеңдігі мен икемділігі оның бүкіл әлемде қабылдануын қамтамасыз етті. Индуизмнің көптеген тармақтары бар және әрқайсысы адамзаттың рухани ізденісінде ерекше жол ұсынады. Сондықтан бұл дін тек сенімдер мен дәстүрлер жинағы ғана емес, ол – терең философиялық ілім.