Мазмұны
Қазіргі қарбалас өмір салты, жоғары жауапкершілік пен үнемі ақпараттық қысым адамның жүйкесін шаршатып, жан тыныштығына кері әсер етеді. Көптеген адамдарда стресс уақыт өте келе созылмалы күйге айналып, физикалық және психикалық денсаулықты әлсіретеді. Осындай жағдайда ағзаны қауіпсіз әрі жұмсақ жолмен қалпына келтіретін табиғи құралдар ерекше маңызға ие. Соның ішінде емдік шөптер жүйке жүйесін тыныштандырып, ұйқыны жақсартып, ішкі тепе-теңдікті қалпына келтіруге көмектеседі.
Неліктен табиғи шөптерге басымдық берген жөн
Фитотерапия – жүйке жүйесіне жұмсақ әрі үйлесімді әсер ететін табиғи өсімдіктерді қолдануға негізделген емдеу тәсілі. Химиялық дәрілерден айырмашылығы – шөптер тәуелділік тудырмайды және жағымсыз әсерлерге себеп болмайды. Бұл әдісті йога, тыныс алу жаттығулары мен ароматерапия сияқты тәсілдермен ұштастыра қолдануға болады.
Көптеген емдік өсімдіктер ғасырлар бойы халық медицинасында қолданылып келеді, олардың тиімділігі қазіргі медицина тарапынан да дәлелденген. Дегенмен әр адамның ағзасы әртүрлі болғандықтан, тиімді нәтижеге жету үшін дұрыс таңдау жасау маңызды.
Жүйкені тыныштандыратын танымал шөптер
Көптеген шөптердің арасынан ең жиі қолданылатын, жүйке жүйесіне оң әсер ететін түрлері төмендегідей:
- түймедақ – ашушаңдықты басады, ұйқыны жақсартады, жеңіл тыныштандырғыш әсер береді;
- долана – жүрек соғысын баяулатып, қан қысымын тұрақтандырады, уайым мен үрейден арылуға көмектеседі;
- валериана – ұйқысыздықты жойып, ішкі қобалжуды азайтады;
- лаванда – бұлшық еттерді босаңсытып, демалуға сеп болады;
- мелисса – тыныс алуды қалыпқа келтіріп, эмоционалдық күйзелісті төмендетеді;
- шайқурай – серотонин бөлінуін ынталандырып, жеңіл депрессия кезінде пайдалы;
- жалбыз – бас ауруын басып, зейінді арттырады, жүйке шаршауын азайтады;
- жөке гүлдері – кортизол деңгейін төмендетіп, психологиялық жүктемеден кейін қалпына келуге көмектеседі;
- құлмақ шишасы – ұйқыны жақсартып, жүйке тұрақтылығын арттырады.
Аталған өсімдіктерді тұнба, қайнатпа, эфир майы, шөп шайы немесе буға арналған жастық түрінде қолдануға болады. Дегенмен әрқашан мөлшерді сақтап, созылмалы аурулары немесе дәрі-дәрмек қабылдайтын адамдар үшін дәрігермен кеңесу қажет.
Шөп қоспалары және олардың тиімділігі
Кейде бір ғана өсімдік жеткілікті әсер бермеуі мүмкін, сондықтан бірнеше шөпті біріктіріп қолдану ұсынылады. Мұндай қоспалар өзара әсерін күшейтіп, қажетті нәтижеге тезірек жеткізеді. Міне бірнеше танымал қоспа мысалы:
- Ұйқыны жақсартатын қоспа. Валериана тамыры, долана, жалбыз және түймедақты тең мөлшерде араластырып қайнатады. Бұл шай тыныш ұйықтап, мазасыз ойлардан арылуға көмектеседі.
- Көңіл-күйді көтеретін сергіткіш қоспа. Шайқурай, раушан тамыры және құлмақ шишасын бірге қолдану күйзелісті жеңілдетіп, энергияны қалпына келтіреді.
- Күндіз ішуге арналған тыныштандырғыш қоспа. Мелисса, жөке гүлдері мен жалбыздың үйлесімі күндізгі қобалжуды басып, ұйқышылдық тудырмайды.
Мұндай шайларды таңертең не кешке дайындап ішуге болады. Олар біртіндеп әсер етсе де, тұрақты және жұмсақ нәтиже береді.
Шөптерді дұрыс қолдану жолдары
Тиімді әрі қауіпсіз нәтижеге жету үшін келесі ережелерді сақтау қажет:
- тек сапалы, сертификатталған өнімді қолдану;
- дайындық нұсқаулығына сәйкес мөлшерлеу;
- емдеу курсы 10–14 күннен кем болмауы керек;
- шөптерді демалу жаттығулары, серуен, кофеин мен алкогольден бас тарту сияқты әдістермен үйлестіру.
Егер сізде созылмалы дерт болса немесе басқа дәрі-дәрмектер қабылданып жатса, дәрігермен кеңесіп алған жөн.
Табиғат адамға жүйке жүйесін реттеп, ішкі үйлесімділікті қайтаруға арналған бай қор ұсынады. Мұндай өсімдіктерді дұрыс таңдап, күнделікті өмірге енгізу арқылы жан мен тәнге жеңілдік сыйлауға болады. Тыныштық пен психологиялық тепе-теңдік – өзіңізге деген қамқорлықтың нәтижесі.
