Мазмұны
Адам терісінің саулығы әртүрлі факторларға байланысты, оның ішінде тамақтану шешуші рөл атқарады. Мінсіз сырт келбетке ұмтылғанда біз көбінесе косметика мен қымбат күтім құралдарына сенеміз де, күнделікті ас мәзірімізге онша көңіл бөлмейміз. Алайда тері күйіне ең алдымен ағзаға түсетін тағам әсер етеді. Дұрыс таңдалған рацион теріні жақсартып, табиғи жылтыр сыйлай алады. Бұл мақалада терінің күйіне теріс әсер ететін өнімдерді атап, олардан неге бас тарту қажет екенін қарастырамыз.
Неліктен тамақтану тері жағдайына әсер етеді
Тері — ағзаның зат алмасу мен гормондық процестеріне тікелей қатысы бар ең ірі мүшесі. Адам жейтін әрбір өнім оның қанына, бауырына, ішек микрофлорасына және без жүйесіне әсер етеді. Егер тағамның құрамында зиянды заттар көп болса, ағза оларды шығара алмай, артық токсиндер тері арқылы бөлініп шығуы мүмкін. Мұның салдары ретінде теріде бөртпе, қабыну, майлылық немесе қызару байқалады. Сондықтан қай өнімдерге ерекше көңіл бөлу керектігін түсіну маңызды.
Төменде теріге ең көп зиян келтіретін өнімдер келтірілген. Егер оларды шектесеңіз, теріңізге оң әсері байқалады:
- қант пен гликемиялық индексі жоғары өнімдер;
- жартылай фабрикаттар мен фастфуд;
- тазартылған майда қуырылған тағамдар;
- сүт өнімдерінің шамадан тыс мөлшері;
- алкогольдік ішімдіктер;
- шұжық пен өңделген еттер;
- тәтті газдалған сусындар мен энергетиктер;
- тазартылған ұннан жасалған ақ нан мен тоқаштар.
Бұл өнімдер коллаген өндірілуін төмендетіп, теріде қабынуды күшейтеді және қан айналымын нашарлатады. Енді осы тізімдегі ең зиянды өнімдерді кеңірек қарастырайық.
Теріге ерекше зиян келтіретін өнімдер
Келесі өнімдер тері жағдайына ерекше зиян тигізуі мүмкін және оларды күнделікті рационнан алып тастауға немесе шектеуге кеңес беріледі.
- Қант пен тәттілер. Қандағы глюкозаның көп болуы гликация деп аталатын процеске әкеледі. Бұл кезде қант ақуызбен байланысып, коллагеннің құрылымын бұзады. Соның салдарынан тері серпімділігін жоғалтып, әжім пайда болады. Қант деңгейінің күрт өзгерістері май бездерін белсенді етіп, бөртпенің көбеюіне себеп болады.
- Сүт өнімдері. Сүттегі казеин мен лактоза кей адамдарда гормондық тепе-теңдікті бұзады. Бұл теріде қабынуды қоздырып, бетке бөртпе шығуына әсер етеді. Әсіресе үнемі сүт, сүзбе немесе ірімшік тұтынатын адамдарда бұл анық байқалады.
- Алкоголь. Спирттік ішімдіктер ағзаны сусыздандырады және қан тамырларын кеңейтеді. Соның салдарынан бет терісі қызарып, бозарып, тітіркенуге бейім болады. Алкоголь сонымен қатар бауырдың қызметін бұзып, токсиндердің сыртқа шығарылуын баяулатады.
- Қуырылған және майлы тағамдар. Қыздырылған кезде тазартылған өсімдік майлары ағза үшін зиянды қосылыстар түзеді. Олар тері жасушаларын зақымдап, терінің қартаюын жылдамдатады. Майлылығы жоғары тағамдар безеудің пайда болуына да түрткі болады.
- Ақ ұннан жасалған тағамдар. Мұндай өнімдер талшыққа бай емес, бірақ қандағы инсулин деңгейін күрт көтереді. Бұл өз кезегінде теріде қабынуды, майлылықты және акнені күшейтеді. Жылдам көмірсулар пайдалы заттардың сіңірілуіне кедергі келтіруі де мүмкін.
Бұл өнімдерден бірден толық бас тарту қажет емес. Алайда оларды шектеу тері жағдайын бірнеше аптада-ақ жақсартуға көмектеседі. Егер зиянды тағамдарды пайдалы баламалармен ауыстырсаңыз, нәтиже әлдеқайда тез байқалады.
Мысалы:
- қанттың орнына – жеміс-жидек пен табиғи тәттілер;
- қуырылған тағамның орнына – буға пісірілген немесе пеште дайындалған;
- сиыр сүтінің орнына – бадам, кокос немесе сұлы сүті;
- тәтті газдалған сусынның орнына – таза су мен қантсыз шөп шайлары.
Тері саулығына мынадай өнімдер де жақсы әсер етеді:
- антиоксиданттарға бай көкөністер мен жасыл жапырақтар;
- С витаминіне бай жемістер мен жидектер;
- омега-3 қышқылдары бар жаңғақтар мен дәндер;
- таза су мен табиғи сусындар.
Косметикалық күтіммен қатар ішкі тазалық пен теңгерімді тамақтану терінің сұлулығы мен жастығын сақтауға көмектеседі. Әр адам өз ағзасына құлақ түріп, қажетті өзгерістерді уақтылы енгізсе, тері көп ұзамай оған алғыс айтады. Тамақтануға аз ғана түзету енгізу – денсаулыққа жасалған үлкен қадам.
