Мариголд өсімдігі – өзінің жарқын түсі мен ерекше хош иісімен танымал гүлдер қатарынан. Бұл өсімдік көптеген халықтар үшін әсемдік пен мәнге ие, ал оның дәрілік қасиеттері мен қолданылу аясы ерекше назар аударуды қажет етеді. Оның түрлі түстері мен түрлері бар, ал шөп дәрігерлік және косметикалық салада да кеңінен қолданылады. Мариголдтың ерекше құрылымы мен өміршеңдігі оны бағбандар арасында танымал етті.
- Мариголдтың ғылыми атауы – Tagetes.
- Бұл өсімдік Күнбағыс тұқымдасына (Asteraceae) жатады.
- Мариголд өсімдігі алғаш рет Мексика мен Орталық Америкада өсірілген.
- Оның атауы Мари жапырақтарының алтын түсті болуына байланысты “Мари” және “Алтын” деген сөздерден шыққан.
- Мариголд түрлері 50-ден асады.
- Көптеген мариголд түрлері өздігінен гүлдеп, жыл сайын қайта өсіп шығады.
- Мариголдтар бақшадағы зиянды жәндіктерді қорқытуға қабілетті.
- Оның жапырақтары мен гүлдері фитонцидтер шығарады, бұл – табиғи инсектицидтер.
- Мариголдтар топырақтың құрылымын жақсартып, оны органикалық заттармен байытады.
- Бұл өсімдіктер құрғақшылыққа төзімді, яғни өте аз суаруды қажет етеді.
- Мариголдтың жапырақтары мен гүлдерінен хош иісті май алынады.
- Оны косметика өнеркәсібінде тері күтімі үшін қолданады.
- Мариголд майы қабынуға қарсы қасиетке ие.
- Кәдімгі мариголд гүлдері дәстүрлі медицинада дәрілік шөп ретінде пайдаланылады.
- Мариголд гүлдерінен алынған сулы сығындылар көз ауруларын емдеу үшін қолданылады.
- Бұл өсімдік жараларды жазуға, қабынуды басуға көмектеседі.
- Гүлдерінен алынған шай теріні жасарту үшін қолданылады.
- Мариголд шайы ас қорыту жүйесін жақсартуға пайдалы.
- Ол антиоксиданттар мен иммундық жүйені күшейтетін заттардан тұрады.
- Мариголд гүлдері тағамды бояу үшін табиғи бояғыш ретінде қолданылады.
- Оны кейбір тағамдарға дәм беретін ингредиент ретінде де пайдаланады.
- Мариголдтар көбінесе декоративті өсімдік ретінде қолданылады.
- Гүлдерінің түрлі-түсті реңдері сары, қызғылт сары және қызыл түстерден тұрады.
- Мариголдтардың биіктігі 15-100 сантиметрге дейін жетуі мүмкін.
- Бұл өсімдік тік және жайылып өсетін түрлерге бөлінеді.
- Мариголдтың гүлдеу кезеңі көктемнен күзге дейін созылады.
- Олардың гүлдері көбелектер мен аралар сияқты тозаңдандырғыштарды тартады.
- Мариголдтар күннің жарығын жақсы көретін өсімдіктер болып табылады.
- Бұл өсімдік суыққа төзімсіз, сондықтан оны жылы аймақтарда өсіреді.
- Мариголдты тұқым арқылы немесе көшетпен өсіруге болады.
- Ол бақшада жолдардың бойына және гүлзарларға жақсы үйлеседі.
- Мариголд өсімдігі топырақтың кез келген түріне бейімделе алады.
- Бұл гүл су тасқыны мен көлеңкелі жерлерге шыдамсыз.
- Мариголдтар жергілікті экожүйеге қауіп төндірмейтін экологиялық таза өсімдіктер қатарынан саналады.
- Гүлдердің сұлулығы мен күтімінің қарапайымдылығы оны бастаушы бағбандарға қолайлы етеді.
- Мариголд гүлдері кейбір діни рәсімдерде қолданылады.
- Үндістанда мариголд гүлдері көбінесе мерекелерде әшекей ретінде пайдаланылады.
- Бұл өсімдіктерден жасалған гүл шоқтары үйлерді сәндеуге және атмосфераны жақсартуға көмектеседі.
- Мариголд өсімдіктерінің иісі ауылдық жерлерде зиянкестерге қарсы табиғи қорғаныс ретінде қолданылады.
- Көптеген елдерде мариголд гүлдері символ ретінде қолданылады, мысалы, Үндістанда бұл гүл махаббат пен адалдықты білдіреді.
Мариголд – бірегей қасиеттерге ие гүл. Оның сәндік, емдік және практикалық пайдасы оны әлемнің түрлі аймақтарында кеңінен танымал етті. Табиғатқа жақын және экологиялық таза өсімдік ретінде мариголд қоршаған ортаның әртүрлі қажеттіліктеріне жауап береді. Сонымен қатар, оның күтімінің жеңілдігі мен төзімділігі оны бағбандардың сүйікті өсімдігіне айналдырады.
