Алғашқы ұшулар туралы 24 қызықты факт

Адамзаттың ғарышқа ұшу тарихы – ғылым мен технологияның ең үлкен жетістіктерінің бірі. ХХ ғасырда басталған бұл қызықты сапар, әр қадам сайын жаңа белестерге қол жеткізуге мүмкіндік берді. Ғарышқа ұшу туралы алғашқы деректер көптеген қызықты оқиғаларға толы және олардың әрқайсысы ерекше тарихи маңызға ие. Төменде осы тарихтың маңызды сәттері туралы нақты фактілердің тізімі ұсынылған.

1. 1957 жылы 4 қазанда Кеңес Одағы алғашқы жасанды жерсерік «Спутник-1»-ді ғарышқа ұшырды. Бұл оқиға ғарыш дәуірінің басталуын белгіледі.
2. «Спутник-1»-нің салмағы 83,6 килограмм болды, және ол Жердің айналасында 96 минут сайын бір айналым жасап тұрды.
3. 1957 жылы 3 қарашада «Спутник-2» миссиясы барысында Лайка есімді ит ғарышқа ұшқан алғашқы тіршілік иесі болды.
4. Лайкамен бірге ұшырылған «Спутник-2» жерсерігі 508,3 килограмм салмақпен ғарышқа жіберілді.
5. 1961 жылы 12 сәуірде Юрий Гагарин адамзат тарихында ғарышқа ұшқан алғашқы адам болды. Ол «Восток-1» кемесімен ұшты.
6. Гагариннің ғарыштық сапары 108 минутқа созылды, және ол Жерді бір рет айналып өтті.
7. Гагариннің «Восток-1» ғарыш кемесінің жылдамдығы секундына 27 400 километрді құрады.
8. 1963 жылы 16 маусымда Валентина Терешкова ғарышқа ұшқан алғашқы әйел атанды. Оның миссиясы «Восток-6» деп аталды.
9. Терешкова ғарышта 71 сағат өткізіп, Жерді 48 рет айналып өтті.
10. 1965 жылы 18 наурызда Алексей Леонов ашық ғарышқа шыққан алғашқы адам болды. Ол ашық ғарышта 12 минут бойы жүріп өтті.
11. Леонов ашық ғарышта болған кезде «Восход-2» ғарыш кемесіне жалғанған арнайы скафандр киген болатын.
12. 1969 жылы 20 шілдеде Нил Армстронг Айға қонған алғашқы адам болды. Оның «Аполлон-11» миссиясы адамзат тарихындағы ең маңызды сәттердің бірі болып саналады.
13. Армстронгтың атақты сөздері – «Бұл адам үшін кішкентай қадам, бірақ адамзат үшін үлкен секіріс» – ғарыштан жерге жіберілген алғашқы сөздер болды.
14. 1971 жылы 19 сәуірде Кеңес Одағы алғашқы ғарыш станциясы «Салют-1»-ді орбитаға шығарды.
15. «Салют-1» ғарыш станциясы орбитада 175 күн болып, 3620 рет айналып шықты.
16. 1973 жылы 14 мамырда АҚШ ғарыш станциясы «Скайлэб» ғарышқа ұшырылды. Ол Америка Құрама Штаттарының алғашқы ғарыш станциясы болды.
17. «Скайлэб» станциясы ғарышта 171 күн жұмыс істеді, оның бортында үш түрлі экипаж болды.
18. 1981 жылы 12 сәуірде «Колумбия» ғарыш кемесі алғашқы рет ғарышқа көп рет пайдаланылатын орбиталық кеме ретінде ұшырылды.
19. «Колумбия» кемесінің ұшу ұзақтығы 2 күн 6 сағат 20 минут болды.
20. 1986 жылы 28 қаңтарда «Челленджер» ғарыш кемесі жарылғаннан кейін, ғарышқа ұшуға қатысты қауіпсіздік шаралары күшейтілді.
21. 1998 жылы 20 қарашада халықаралық ғарыш станциясы (МГС) құру үшін «Заря» модулі орбитаға шығарылды.
22. Халықаралық ғарыш станциясы 15 елдің бірлескен жобасы болып табылады және қазіргі уақытта ғарышта жұмыс істеп тұрған ең үлкен нысан.
23. 2003 жылы 1 ақпанда «Колумбия» ғарыш кемесі қайтадан жерге қайтып келе жатқанда апатқа ұшырады. Бұл апаттан кейін ғарыштық бағдарламаларда қауіпсіздік стандарттары қайта қаралды.
24. 2020 жылы 30 мамырда SpaceX компаниясының «Crew Dragon» ғарыш кемесі адам тасымалдайтын коммерциялық миссиясы ретінде алғашқы рет ғарышқа ұшты.

Бұл деректер адамзаттың ғарышқа деген құштарлығының қалай басталғанын және оның бүгінгі күнге дейін қалай дамып келе жатқанын көрсетеді. Ғарышқа ұшу тарихы – бұл батылдық пен инновацияның шексіз мүмкіндіктерін айқындайтын оқиғалардың тізбегі. Әрбір жаңа миссия адамзаттың шекараларын кеңейтіп, ғылым мен технологияның жаңа биіктеріне жетуге жол ашты. Алдағы жылдары ғарыш зерттеулері жаңа жетістіктермен және жаңалықтармен толыға түсетіні анық.