Қырым соғысы туралы 45 қызықты факт

Қырым соғысы – XIX ғасырдағы ең ірі қақтығыстардың бірі, ол Еуропадағы саяси тепе-теңдіктің өзгеруіне және жаңа геосаяси қатынастардың қалыптасуына себеп болды. Бұл соғыс Ресей империясы, Осман империясы, Ұлыбритания, Франция және Сардиния корольдігі арасында өтті. Соғыстың себебі ретінде Ресейдің Осман империясының аумақтарына талабы аталып жүр. Қырым соғысы барысында көптеген маңызды оқиғалар орын алып, олар соғыс барысына әсер етті.

1. Қырым соғысы 1853 жылы 16 қазанда басталып, 1856 жылы 30 наурызда аяқталды.
2. Соғыс Ресей империясының Осман империясымен қақтығысы нәтижесінде басталды.
3. Ресей империясы православтық христиандарды қорғау мақсатында әрекет еткенін мәлімдеді, бірақ бұл әрекеттері саяси мүдделерге байланысты болды.
4. Ұлыбритания мен Франция Осман империясын қолдап, Ресейге қарсы соғыс жариялады.
5. Сардиния корольдігі де соғысқа қатысып, Антанта одағында Ресейге қарсы тұрды.
6. Соғыстың негізгі шайқастары Қырым түбегінде өтті, әсіресе Севастополь қаласының маңында.
7. Қырым соғысы кезінде бірінші рет телеграф арқылы әскери ақпарат жеткізу жүйесі қолданылды.
8. Ресей императоры І Николай соғыстың басталуына дейін Осман империясының әлсіздігінен сенімді болған.
9. Севастополь қорғанысы 349 күнге созылды, бұл қорғаныс тарихтағы ең ұзақ және қанды оқиғалардың бірі болды.
10. Соғыс барысында әйгілі «Балаклава шайқасы» өтті, ол Лорд Кардиган басқарған британдық жеңіл кавалерия бригадасының қателігімен есте қалды.
11. «Севастополь хикаялары» атты әдеби шығарма Лев Толстойдың осы соғыстағы қатысуынан шабыт алып жазылған.
12. Қырым соғысында әскери медицина тарихында алғашқы рет медбикелердің рөлі маңызды болды, бұл Флоренс Найтингейлдің арқасында жүзеге асты.
13. Соғыс кезінде Ресей флотының көп бөлігі Қара теңізде Осман және одақтастар флотының шабуылына ұшырады.
14. Қырым соғысы алғаш рет фотографиялық құжаттандырумен ерекшеленді, мұны Роджер Фентон сияқты фотографтар жасады.
15. Қырым соғысында қарапайым жауынгерлерден бастап жоғары дәрежелі офицерлерге дейін көптеген адамдар инфекциялық аурулардан қаза тапты.
16. Севастопольдің құлауы Ресей үшін үлкен соққы болды, ол соғыстың тағдырын шешті.
17. Қырым соғысы нәтижесінде Ресейдің Қара теңізде әскери флоты болмауы керек деген талап қойылды.
18. Париж келісімі 1856 жылы наурызда қол қойылып, Қырым соғысын аяқтады.
19. Париж келісімі нәтижесінде Қара теңіз бейтарап аймақ болып жарияланды.
20. Қырым соғысы Ресейдің оңтүстік-шығыс Еуропадағы ықпалын әлсіретті.
21. Соғыс барысында жаңа қару-жарақ түрлері қолданылды, соның ішінде мини ружьясы және винтовкалы артиллерия.
22. Қырым соғысында алғаш рет траншеялық соғыс тактикасы қолданылды, ол кейінгі соғыстарға әсер етті.
23. Қырым соғысында алғаш рет әскери госпитальдар ұйымдастырылды, онда жарақат алған жауынгерлерді емдейтін арнайы бөлімшелер құрылды.
24. Ресей императоры І Николай соғыс кезінде қайтыс болып, оның орнына Александр II келді.
25. Соғыс барысында Франция мен Ұлыбританияның арасындағы одақтастық байланыстар нығая түсті.
26. Қырым соғысы нәтижесінде Осман империясы өзінің аумақтық тұтастығын сақтап қалды.
27. Соғыс кезінде Британия үкіметі соғыс қарсылықтарын көбейту үшін халықты мобилизациялау бағдарламасын енгізді.
28. Севастопольдің қорғанысы Ресей үшін ұлттық мақтаныш символына айналды.
29. Ресей соғыс нәтижесінде өзінің сыртқы саясатын өзгертуге мәжбүр болды.
30. Қырым соғысы барысында Пирогов атымен белгілі болған әйгілі ресейлік хирург Николай Пирогов алғаш рет эфирмен наркоз қолданды.
31. Қырым соғысында Ресейдің әскери-теңіз күші едәуір әлсіреді.
32. Соғыс барысында 500 мыңнан астам адам қаза тапты, олардың көпшілігі аурулардан көз жұмды.
33. Қырым соғысы Британияның әскери күшін көрсетті, бұл оның әлемдік держава ретінде позициясын нығайтты.
34. Соғыс кезінде Севастополь қорғанысына қатысқан әйелдер де болды, олар орыс жауынгерлеріне көмектесті.
35. Қырым соғысы барысында Ресейдің саяси және экономикалық жағдайы әлсіреді.
36. Соғыс барысында одақтастар Қара теңіздегі бірнеше маңызды порттарды басып алды.
37. Қырым соғысында Ресейдің жеңілуі реформалар қажеттігін айқындап берді, бұл кейін Александр II реформаларына түрткі болды.
38. Қырым соғысында одақтастардың жеңісіне заманауи қару-жарақ пен әскери технологиялар әсер етті.
39. Соғыстың негізгі себептерінің бірі Ресейдің Осман империясына ықпалын күшейтуге талпынуы болды.
40. Қырым соғысы Ресей империясының сыртқы саясатындағы үлкен сәтсіздік ретінде тарихта қалды.
41. Соғыстағы ауыр шығындарға қарамастан, Ресей өзінің ұлы держава мәртебесін сақтап қалды.
42. Қырым соғысы нәтижесінде Ресейдің ішкі саясатында үлкен өзгерістер орын алды.
43. Қырым соғысы XIX ғасырдың ең ірі әскери қақтығыстарының бірі болды.
44. Соғыс кезінде қатысушы мемлекеттер арасында дипломатиялық шиеленістер туындады.
45. Қырым соғысы Ресейдің болашақта әскери және экономикалық реформалар жүргізуіне серпін берді.

Қырым соғысы – тарихтағы маңызды бетбұрыстардың бірі, ол тек әскери емес, сонымен қатар саяси және әлеуметтік өзгерістерге де алып келді. Соғыс нәтижесінде көптеген елдер өздерінің әскери стратегияларын қайта қарауға мәжбүр болды, бұл әлемдік тарихқа елеулі әсер етті. Қырым соғысы сабақтары болашақтағы соғыстар мен халықаралық қатынастарға әсер етті, сондықтан ол әлем тарихында ерекше орын алады.