Гориллалар – жануарлар әлеміндегі ең үлкен және күшті приматтар. Олар адамға ең жақын туысқандардың бірі болып табылады, бұл ғалымдарды және қарапайым адамдарды осы жануарлардың өмірі мен әдеттері туралы көбірек білуге итермелейді. Гориллалар тек Африкада өмір сүреді, бірақ оларды көру қиын, өйткені олардың мекендеуі көбінесе орманның қалың бөліктерінде орналасқан. Қазір гориллалардың екі түрі белгілі: батыс және шығыс гориллалары. Төменде гориллалар туралы ең қызықты және таңқаларлық фактілердің тізімі берілген:
- Гориллалар адамзатқа генетикалық жағынан ең жақын жануарлардың бірі болып табылады, олардың ДНҚ-сы 98%-дан астам ұқсас.
- Ересек еркек гориллалар орта есеппен 1,7 метр биіктікке дейін жетеді және 140-200 килограмм салмаққа ие.
- Гориллалар негізінен шөпқоректі, бірақ кейде олар жәндіктер мен басқа да ұсақ жануарларды жеуі мүмкін.
- Гориллалар күнделікті өмірлерінің көп бөлігін тамақтану, демалу және серуендеуге арнайды.
- Гориллалардың мықты бұлшықеттері бар, оларды ағашқа оңай көтеріліп, ауыр заттарды тасуға мүмкіндік береді.
- Ересек еркек гориллалар «күміс арқа» деп аталады, өйткені олардың арқасында ақ шаш пайда болады.
- Гориллалардың ым-ишара мен дыбыстарды қолдана отырып, өзара қарым-қатынас жасау қабілеті бар.
- Олар күн сайын өздеріне жаңа ұя салады, оны ағаштардың жапырақтары мен бұтақтарынан жасайды.
- Гориллалар топтарда өмір сүреді, бұл топтарда әдетте бір ересек еркек, бірнеше ұрғашы және олардың ұрпақтары болады.
- Гориллалардың өмір сүру ұзақтығы табиғатта 35-40 жыл, ал тұтқында 50 жылға дейін жетуі мүмкін.
- Гориллалар өте ақылды жануарлар болып табылады, олар құралдарды қолдана алады және белгілі бір тапсырмаларды орындау үшін табиғи материалдарды пайдаланады.
- Олар көбінесе таңертең және кешке белсенді болып, күннің ыстық уақытында демалады.
- Әрбір горилланың мұрны ерекше, ол олардың саусақ іздері секілді бірегей болып табылады.
- Гориллалар өздерінің туған топтарында өмір сүреді, ал ересек еркектер басқа топтарға көшіп отырады.
- Гориллалардың ұрғашылары 8-9 жасында жыныстық жетілуге жетеді, ал еркектер 10-12 жасында жетіледі.
- Горилла анасы баласын 3-4 жыл бойы емізеді және оның жанында ұзақ уақыт қалады.
- Гориллалардың жүрісі төрт аяқпен жүреді, бірақ олар қысқа қашықтықта екі аяқпен де жүре алады.
- Олар бамбук пен жемістерді сүйсініп жейді, бірақ олардың диетасы өсімдіктердің жапырақтары, тамырлары мен қабықтарынан тұрады.
- Гориллалардың көру және иіс сезу қабілеті өте жақсы дамыған.
- Жаңа туған горилла баласы шамамен 2-3 килограмм ғана болады.
- Ересек еркек горилланың күш-қуаты шамамен 10 орташа ер адамның күшіне тең.
- Гориллалар жауларынан қорғану үшін күшті айқай мен түрлі ым-ишараларды қолданады.
- Олардың қолдары аяқтарына қарағанда ұзын, бұл оларға ағаштарға оңай көтеріліп, бұтақтарды ұстап қалуға мүмкіндік береді.
- Гориллалар суда шомылуды жақсы көрмейді және тек қажеттілік туындағанда ғана суға түседі.
- Әлемде гориллалардың популяциясы қысқарып бара жатыр, олардың табиғи мекендеу ортасы адамдардың әрекеттері салдарынан қысқаруда.
- Гориллалар ұяларын жер бетінде немесе ағаштарда жасай алады.
- Олардың тыныштық пен табиғатта өмір сүруге бейімделуі – гориллалардың өміріндегі ең маңызды аспектілердің бірі.
- Горилланың жүрегі адам жүрегіне қарағанда әлдеқайда үлкен және шамамен 1,5 килограммға дейін жетуі мүмкін.
Гориллалар – таңғажайып жануарлар, олардың әрбір қимылы мен мінез-құлқы бізді таңдандырады. Олардың өмір салты, бейімделуі және топтағы өзара әрекеттесуі адамзат үшін көптеген маңызды сабақтар беріп, табиғатпен үйлесімді өмір сүруге шақырады. Гориллаларды қорғау және олардың табиғи мекендеу ортасын сақтау – біздің болашақ ұрпақтарға қалдыра алатын ең үлкен мұрамыздың бірі.
