Вьетнам тілі – Оңтүстік-Шығыс Азияның қазынасы болып табылатын тілдердің бірі. Бұл тілде сөйлейтіндер саны 90 миллионнан асатын елдің бай мәдениеті мен тарихын бейнелейді. Вьетнам тілі өзге тілдермен салыстырғанда ерекшеліктерге толы, оның әрбір дыбысы мен сөзінде терең мағына жатыр. Бұл мақалада сіздерге Вьетнам тілі туралы қызықты және маңызды деректерді ұсынамыз.
- Вьетнам тілі Вьетнам Социалистік Республикасының ресми тілі болып табылады.
- Вьетнам тілін 90 миллионнан астам адам ана тілі ретінде пайдаланады.
- Вьетнам тілі австронезиялық тілдер отбасына жатпайды, ол аустроазиаттық тілдер тобына кіреді.
- Бұл тілдің шығу тегі Қытай тілімен тығыз байланысты, әсіресе, ескі жазба жүйелерінде.
- Вьетнам тілінің жазба жүйесі 17 ғасырда римдік әліпбиге негізделген болды.
- Жазба жүйесі «Quốc Ngữ» деп аталады және оны португал миссионерлері әзірлеген.
- Вьетнам тілінде 6 түрлі тон бар, олардың әрқайсысы сөздің мағынасын өзгертеді.
- Тондарды дұрыс қолдану өте маңызды, себебі бір сөздің түрлі тондармен айтылуы әртүрлі мағынаға ие болуы мүмкін.
- Вьетнам тілінде 12 дауысты дыбыс бар.
- Дауысты дыбыстардың саны мен түрлілігі вьетнам тіліне тән ерекшеліктердің бірі болып табылады.
- Вьетнам тілінде 19 дауыссыз дыбыс бар.
- Вьетнам тілінің сөздік қоры қытай тілінің әсеріне өте бай.
- Вьетнам тілі моносиллабикалық тіл болып табылады, яғни сөздер бір буыннан тұрады.
- Бір буынды сөздердің көп мағыналылығы осы тілдің қиындығын арттырады.
- Вьетнам тілінде көптеген сөздер омоним болып табылады.
- Вьетнам тілі қытай тілінің жазба символдарына негізделген «Hán-Nôm» жазбасын қолданған.
- Вьетнам тіліндегі «Hán» жазба жүйесі қытай иероглифтеріне ұқсас.
- «Nôm» жазба жүйесі вьетнамдық тілдің жеке ерекшеліктерін көрсету үшін қолданылған.
- Вьетнам тілі заманауи кезеңге дейін ресми түрде қытай тілін пайдаланған.
- Тілдің ресми түрде латын әліпбиіне көшуі отарлау кезеңімен байланысты.
- Вьетнам тілі агглютинативті тілдер қатарына жатады.
- Вьетнам тілінде бір сөзге бірнеше морфема қосылып, жаңа мағына беріледі.
- Вьетнам тілінде сөйлем құрылымы көбіне субъект – етістік – объект үлгісіне негізделген.
- Вьетнам тілі синтаксистік құрылымының қарапайымдылығымен танымал.
- Вьетнам тіліндегі сын есімдер зат есімдерден кейін келеді.
- Вьетнам тілінде есімше және есімдіктердің арнайы түрлері бар.
- Вьетнам тілінде зат есімдер санмен емес, классификаторлар арқылы көрсетіледі.
- Вьетнам тілінде шамамен 100-ден астам түрлі классификаторлар бар.
- Вьетнам тілінде жеке есімдерде ең алдымен фамилия, содан кейін ата-әженің аты, әрі қарай адамның жеке аты көрсетіледі.
- Вьетнам тіліндегі ең жиі қолданылатын фамилия – Нгуен.
- Вьетнам тілінде сыпайылық деңгейі тілдесушінің жасына, жынысына және әлеуметтік мәртебесіне байланысты өзгереді.
- Вьетнам тілінде сыпайылық пен құрмет көрсету үшін арнайы сөздер мен құрылымдар қолданылады.
- Вьетнам тілінде дауыссыз дыбыстардың бірнеше түрі бар, мысалы, тұйық, жартылай тұйық және үрмелі дыбыстар.
- Вьетнам тілі әлемдегі ең қиын тілдердің бірі деп саналады, себебі тондар мен фонетикалық ерекшеліктерге бай.
Вьетнам тілі өзінің тарихы мен мәдениетімен тығыз байланысты, бұл тілде сөйлейтін адамдар өздерінің ұлттық мұрасын құрметтейді. Тілдің тоналдығы, фонетикасы мен синтаксисі оны ерекше әрі қиын етеді. Вьетнам тілі – тек қатынас құралы ғана емес, сонымен қатар бай мәдени мұраны сақтаушы. Тілдің күрделі құрылымы мен қызықты ерекшеліктері оны зерттеу мен үйренуге құштарлық туғызады.
