Иудаизм – әлемдегі ең ежелгі монотеистік діндердің бірі. Ол христиандық пен исламның негізін қалаушы діндердің біріне жатады және оның діні, мәдениеті мен дәстүрлері ғасырлар бойы дамып келеді. Иудаизмнің ілімдері мен практикасы еврей халқының өмірінде маңызды рөл атқарады, сонымен қатар әлем тарихында терең із қалдырған.
- Иудаизмнің негізі б.з.д. 2000 жылдары, Авраамның өмірімен тығыз байланысты.
- Иудаизмнің қасиетті кітабы – Тора, ол бес кітаптан тұрады.
- Торада еврей халқының тарихы, заңдары мен дәстүрлері баяндалады.
- Иудаизмде бір ғана Құдайға сену, яғни монотеизм негізгі қағида болып табылады.
- Иудаизмнің үш негізгі тармағы бар: ортодоксалды, консервативті және реформалық.
- Еврей халқының тілі – иврит, ол қасиетті мәтіндерде және діни рәсімдерде қолданылады.
- Иудаизмде шаббат (сенбі) – демалыс және рухани жаңару күні ретінде атап өтіледі.
- Песах – иудаизмнің ең маңызды мерекелерінің бірі, ол еврей халқының Мысырдан шығуын еске алады.
- Иудаизмнің басты белгісі – менора, ол жеті шынышықты шам.
- Иудаизмде адамның әрекеттері мен мінез-құлқының моральдық ережелері үлкен маңызға ие.
- Бари́тт (Хақ) мен Мицвот (ережелер) – иудаизмнің негізгі моральдық принциптері.
- Иудаизмде діни қызметтер синагогаларда өткізіледі, онда қауым жиналады.
- Кошер ережелері бойынша тағамдардың дайындығы мен тұтынылуы туралы заңдар бар.
- Иудаизмнің тарихы мен философиясы ритуалдар мен дәстүрлер арқылы беріледі.
- Иудаизмнің басты символы – Давид жұлдызы, ол еврей халқының бірлігін білдіреді.
- Таханун – дұға түрі, ол күнделікті дұға барысында оқылады.
- Иудаизмде адамның өміріндегі маңызды сәттерде, мысалы, туған күн, бар-мицва рәсімдері өткізіледі.
- Рош Хашана – жаңа жылдың басы, ол еврей күнтізбесінде ерекше мереке.
- Иудаизмде зекет – әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз ету үшін кедейлерге көмек көрсету міндеті.
- Түбінде Иерусалим еврей халқының діни және мәдени орталығы болып саналады.
- Иудаизмде білім мен оқу ерекше бағаланады, бұл діннің маңызды аспектілерінің бірі.
- Иудаизмнің бірқатар ерекшеліктері христиандық пен исламның қалыптасуына әсер етті.
- Шәліт (гитлер) – еврей халқының ұлттық символы, ол тарихи қиыншылықтардан өтуін білдіреді.
- Иудаизмде көпқұдайшылыққа қарсы тұру, тәубе ету және өз-өзіне есеп беру құнды.
- Иудаизмнің мәдениеті мен өнері ғасырлар бойы дамып келеді.
- Иудаизмнің басты қағидалары – адамзаттың бейбітшілігі мен әділеттілігін қорғау.
- Исраил мемлекеті 1948 жылы құрылды, бұл еврей халқының тарихындағы маңызды кезең.
- Иудаизмнің ілімі еврейлердің өзін-өзі танып білуіне көмектеседі.
- Иудаизмнің мәдениетін зерттеу әлем мәдениеті мен тарихының терең аспектілерін ашады.
- Иудаизмнің әсері әдебиет, музыка, кино және өнер салаларында да көрінеді.
- Иудаизмде қасиетті жазбалардың оқу дәстүрі бар, ол оқу мен түсінудің маңыздылығын арттырады.
- Иудаизмнің этикалық нормалары өмірдің барлық салаларына әсер етеді.
- Иудаизмде дін мен ғылым арасындағы байланыс, теология мен философияның интеграциясы зерттеледі.
- Иудаизмнің тарихы мен дәстүрлері еврей халықтарының бірлігін нығайтуға ықпал етеді.
- Иудаизмде жын-перілерге және жануарларға табыну, сиқыршылық тыйым салынған.
- Иудаизмнің діни қызметкерлері – раббиндер, олар қауымға жетекшілік етеді.
- Иудаизмде кейбір рәсімдер, мысалы, некелесу мен жерлеу рәсімдері ерекше маңызға ие.
- Иудаизмнің діни мерекелері мен дәстүрлері адамдар арасындағы қарым-қатынасты нығайтады.
- Иудаизм – этикалық құндылықтарды сақтауға және адамгершілікті дамытуға ерекше назар аударады.
- Иудаизмнің негізгі қағидалары мен идеялары ғасырлар бойы өзгеріссіз сақталды.
Иудаизм – бай тарихы мен терең мәдениеті бар дін. Оның ережелері мен дәстүрлері еврей халқының өмірін қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Иудаизмнің әсері қазіргі заманғы діндер мен мәдениеттерге де сезіледі, сондықтан оны зерттеу – әлемнің рухани және мәдени мұрасын түсінудің маңызды бөлігі.
