Кибернетика – қазіргі заманның ең маңызды және өзекті ғылым салаларының бірі. Ол адамның ойлау қабілетін, өмір сүру үдерістерін және машиналардың жұмысын басқару мен бақылаудың заңдылықтарын зерттейді. Кибернетика ғылымы түрлі салаларда, соның ішінде медицинада, инженерияда және робототехникада қолданылып, жаңа технологиялық шешімдерді дамытуда маңызды рөл атқарады. Бұл ғылым ақпараттық және математикалық модельдеуге негізделгендіктен, оның нәтижелері адамзат қоғамы мен ғылымның дамуында ерекше мәнге ие.
- Кибернетика термині алғаш рет 1948 жылы америкалық ғалым Норберт Винердің кітабында қолданылды.
- Кибернетика ғылымы ақпаратты басқару мен өңдеуді зерттейді, ол «кері байланыс» жүйесіне негізделген.
- «Кибернетика» сөзі ежелгі грек тіліндегі «kybernetes» сөзінен алынған, бұл «басқарушы» немесе «кормчий» дегенді білдіреді.
- Кибернетиканың негізгі үш саласы бар: басқару теориясы, ақпарат теориясы және жүйелер теориясы.
- Кибернетика термині тек компьютерлік ғылымдармен ғана емес, биология, социология және медицинамен де тығыз байланысты.
- Кибернетиканың маңызды бөлігі – автоматты басқару жүйелері, олар өндірістік процестерді автоматтандыруда қолданылады.
- Робототехника кибернетиканың ең танымал қолданбалы салаларының бірі болып табылады.
- Кибернетикалық модельдер адам миының жұмысын зерттеуге және жасанды интеллектіні дамытуға үлес қосады.
- Биоинженерия кибернетикаға негізделген және ол адамның биологиялық жүйелерін зерттейді, жасанды ағзаларды жасауда пайдаланылады.
- Кибернетика медициналық құрылғылардың жұмысын жақсартуға көмектесіп, мысалы, жүрек ритмін бақылау құрылғыларының дәлдігін арттырады.
- Жасанды интеллект пен машиналық оқыту кибернетиканың заманауи үлгілері ретінде танылып, ғылымның дамуына әсер етуде.
- Кибернетиканың арқасында логистика және жеткізу тізбектерін оңтайландыру мүмкін болды.
- Экономикалық кибернетика бизнес-процестерді басқару және талдау үшін қолданылады.
- Кибернетикалық жүйелер адам өмірін жеңілдету мақсатында түрлі қызмет көрсету салаларында да қолданылады.
- Әлеуметтік кибернетика адамзат қоғамының дамуын және күрделі әлеуметтік процестерді зерттейді.
Кибернетика адамзат өмірін түбегейлі өзгерткен ғылым ретінде өзінің маңызды орнын алған. Оның нәтижелері тек теориялық емес, практикалық қолданылуы арқылы көптеген салаларға әсер етті. Кибернетикалық жүйелердің дамуы мен жасанды интеллекттің кеңінен таралуы келешек қоғамның бағыттарын айқындайтын болады. Сондықтан кибернетика ғылымы алдағы уақытта да көптеген жаңа жетістіктерге жол ашатыны анық.
