Пахицефалозаврлар – Юра және Бор дәуірлерінің соңында өмір сүрген ерекше динозаврлар. Олардың бас сүйектерінің ерекше құрылысы көптеген ғалымдарды қызықтырады. Бұл динозаврлар тобы жер бетіндегі ең таңғажайып жаратылыстардың бірі болып саналады, себебі олардың бас сүйектерінің қалыңдығы мен пішіні бірегей қорғау әдісі немесе агрессия көрсеткіші болуы мүмкін деп есептеледі. Әрбір дерек ғылымға жаңа ақпарат қосып, бізді динозаврлардың эволюциясына жақындата түседі.
- Пахицефалозаврдың аты грек тілінен аударғанда «қалың басты кесіртке» деген мағынаны білдіреді.
- Пахицефалозаврлардың бас сүйегінің қалыңдығы 25 сантиметрге дейін жеткен.
- Бұл динозаврлар шамамен 70-65 миллион жыл бұрын өмір сүрген.
- Олардың дене ұзындығы 4-5 метрге дейін болған.
- Пахицефалозаврлар екі аяқты, яғни олар артқы аяқтарымен жүрген.
- Олардың салмағы шамамен 450 килограммға дейін жеткен.
- Пахицефалозаврлардың көздері үлкен, жақсы дамыған, бұл олардың көргіштігін күшейткен.
- Пахицефалозаврлардың тістері өте кішкентай және әлсіз болған.
- Олардың бас сүйектері домалақ әрі тегіс болғанымен, кейбір түрлерінде сүйектік өсінділер байқалады.
- Ғалымдар олардың бас сүйектері өзара шайқасу немесе қорғану үшін пайдаланылған деп болжайды.
- Пахицефалозаврлардың қалың бас сүйегі жаулардан қорғануға арналған қалқан болуы мүмкін.
- Кейбір палеонтологтар бұл динозаврлардың арасында баспен соғу арқылы доминанттық үшін күрес болған деп есептейді.
- Пахицефалозаврлар шөпқоректі болған.
- Олар қалың орманды жерлерде және ашық далалық аймақтарда өмір сүрген.
- Олардың тұмсығы тар және ұзын болған.
- Пахицефалозаврлардың алдыңғы аяқтары қысқа болған, бұл олардың жүгіруге қабілеттілігін арттырған.
- Олардың тістері негізінен өсімдіктерді кесуге емес, ұсақтауға арналған.
- Пахицефалозаврлардың ми көлемі кішкентай болған.
- Олар агрессивті мінез-құлыққа ие болуы мүмкін деп есептеледі.
- Пахицефалозаврлардың қалың бас сүйегі жарақаттарды жеңіл өткеруге көмектескен.
- Олар денесінің артқы бөлігінде ұзын құйрыққа ие болған.
- Пахицефалозаврлардың құйрығы тепе-теңдікті ұстап тұруға көмектескен.
- Олардың жүгіру жылдамдығы 25-30 км/сағ дейін жетуі мүмкін.
- Пахицефалозаврлар көбінесе жалғыз өмір сүрген деп есептеледі.
- Олардың қалдықтары негізінен Солтүстік Америкада табылған.
- Пахицефалозаврлардың бас сүйектерінде жарақат іздері жиі кездеседі, бұл олардың шайқастарға қатысқанын растайды.
- Олардың тіршілік ету ортасы әртүрлі климаттық аймақтарда болған.
- Пахицефалозаврлардың балалары ересектерге қарағанда жұқа бас сүйекке ие болған.
- Олар Бор дәуірінің соңында динозаврлардың жаппай қырылуына дейін өмір сүрген.
- Пахицефалозаврлардың кейбір түрлері бас сүйектері мен дене құрылысы бойынша айырмашылыққа ие болған.
- Олардың сүйектері пневматикалық емес, яғни ауа толтырылған қуыссыз болған.
- Ғалымдар олардың баспен соғу үшін арнайы дамыған бұлшықеттері болған деп болжайды.
- Пахицефалозаврлардың терісі қалың әрі мықты болған деп есептеледі.
- Бұл динозаврлардың бас сүйектерінің құрылымы басқа шөпқоректі динозаврлардан ерекше болған.
- Пахицефалозаврлардың бас сүйегіндегі сүйек пластиналары олардың миын соққылардан қорғаған.
- Олардың қалдықтары алғаш рет 1872 жылы табылған.
- Пахицефалозаврлар әртүрлі өсімдіктермен қоректенген, оның ішінде жапырақтар, жемістер және бұталар болған.
- Олар өз аумақтарын қорғау үшін баспен соғу әдісін қолданған болуы мүмкін.
- Пахицефалозаврлардың кейбір түрлері жоғары дамыған иіс сезу жүйесіне ие болған.
- Олардың қалың бас сүйектері оларды қорғанысқа бейім динозаврлардың бірі етіп көрсетеді.
- Пахицефалозаврлардың бас сүйегінің құрылысы оларды басқа динозаврлармен салыстырғанда ерекше етеді.
Пахицефалозаврлар – динозаврлар әлеміндегі ерекше орын алатын жаратылыстар. Олардың бас сүйектерінің құрылымы палеонтологтар үшін ұзақ уақыт бойы жұмбақ болып келді, бірақ қазіргі уақытта бұл ерекшеліктің көптеген маңызды функциялары болуы мүмкін деген тұжырымдар жасалуда. Олар өздерінің ортасында көшбасшылық үшін күресіп, жаулардан қорғануға бейімделген болуы ықтимал. Пахицефалозаврлар – жер бетінде өмір сүрген таңғажайып жаратылыстардың бірі, және олардың өмір салты мен мінез-құлқын зерттеу жалғасуда.
