Лалагүлдер – керемет сұлулығымен және бай символдық мағынасымен танымал гүлдер. Олардың әртүрлі түстері мен формалары кез келген бақшаға немесе үй интерьеріне ерекше көрік береді. Лалагүлдер тек көркемдік үшін ғана емес, сонымен қатар тарихи және мәдени маңызды рөл атқарып келеді. Олардың көптеген түрлері бар, және әрқайсысының өзіндік ерекшелігі мен қызықты қасиеттері бар.
- Лалагүлдер негізінен Солтүстік жартышарда өседі, бірақ кейбір түрлері тропиктерде де кездеседі.
- Лалагүлдің ең көне түрлері Азияда өсіріле бастады.
- Лалагүлдердің 100-ден астам түрі белгілі.
- Лалагүлдің гүлдену кезеңі көбіне маусымнан тамызға дейін созылады.
- Лалагүлдердің биіктігі 60 сантиметрден 2 метрге дейін жетуі мүмкін.
- Лалагүлдердің түстері ақ, сары, қызғылт, қызыл, күлгін және аралас түстер болуы мүмкін.
- Лалагүлдер символикада тазалықты, сұлулықты және молшылықты білдіреді.
- Лалагүлдердің ең танымал түрлерінің бірі – азиаттық лалагүлдер.
- Лалагүлдер өзінің ерекше хош иісімен танымал.
- Лалагүлдер табиғатта жабайы өсетін және бақшада өсірілетін болып екіге бөлінеді.
- Кейбір лалагүлдер улы болып келеді, әсіресе мысықтар үшін.
- Лалагүлдер суды жақсы көреді, бірақ ылғалдылықты көп талап етпейді.
- Лалагүлдер көлеңкеде де, күн сәулесінде де өсе алады.
- Лалагүлдердің тұқымдары шамамен 2-4 апта ішінде өнеді.
- Лалагүлдердің тамыр жүйесі өте мықты және оларды бөліп көбейтуге болады.
- Лалагүлдер 3000 жыл бұрын Мысырда және Ежелгі Грекияда танымал болған.
- Лалагүлдің ғылыми атауы «Lilium» латынша «лилия» деген сөзден шыққан.
- Лалагүлдер Жапонияның ұлттық символдарының бірі болып табылады.
- Лалагүлдердің гүл шоғыры көбіне бір сабақты, бірақ көп гүлді болып келеді.
- Лалагүлдер Жаңа Зеландия мен Австралияда жергілікті өсімдіктер қатарында емес.
- Лалагүлдердің кейбір түрлері суық климатта жақсы өседі.
- Лалагүлдердің пиязшықтары ұзақ уақыт сақталуы мүмкін.
- Лалагүлдердің пиязшықтары бірнеше жыл ішінде жаңа өсімдіктерді бере алады.
- Лалагүлдер сәндік өсімдік ретінде Еуропада 16-шы ғасырдан бастап кеңінен таралды.
- Лалагүлдердің тамыры өте тереңге кетеді, бұл оларды құрғақшылыққа төзімді етеді.
- Лалагүлдердің гүлдері көбінесе симметриялы болып келеді.
- Лалагүлдер тік тұратын сабағы мен тармақталған жапырақтары арқылы ерекшеленеді.
- Лалагүлдердің тозаңын қолдана отырып, оларды жасанды тозаңдандыру арқылы көбейтуге болады.
- Лалагүлдердің пиязшықтары жерасты бөлігінде орналасқандықтан, қыста аяздан қорғайды.
- Лалагүлдердің бірқатар түрлері қыстап шығуға бейімделген.
- Лалагүлдердің жапырақтары спиральды немесе қарама-қарсы орналасқан.
- Лалагүлдердің гүлдерінің диаметрі 5-тен 25 сантиметрге дейін болуы мүмкін.
- Лалагүлдердің пиязшықтары жеуге жарамды, бірақ оларды жеу ұсынылмайды.
- Лалагүлдердің жапырақтарында шамадан тыс су жиналуы оларды шірітеді.
- Лалагүлдердің кейбір түрлері құнарсыз топырақтарда да өседі.
- Лалагүлдердің тұқымдары жел, су және жануарлар арқылы таралады.
- Лалагүлдердің пиязшықтары ұзақ уақыт бойы трансплантациялауды қажет етпейді.
- Лалагүлдер топырақтың қышқылдық деңгейіне сезімтал.
- Лалагүлдер көбінесе кесілген гүлдер ретінде қолданылады.
- Лалагүлдер көбіне гүлзарлардың ортаңғы бөлігіне отырғызылады, себебі олардың биіктігі мен сұлулығы басқа өсімдіктерді көлеңкеде қалдырады.
- Лалагүлдер пиязшық арқылы көбейтілуі мүмкін, бірақ кейбір түрлері тұқыммен көбейтіледі.
Лалагүлдер – әсемдігімен және көпжылдық өсімдіктердің ішінде ерекше орын алатын гүлдер. Олардың тарихы тереңде жатқанымен, заманауи бақшаларда да өзінің танымалдығын жоғалтпаған. Лалагүлдер – табиғаттың керемет туындыларының бірі, және оларды баптау мен өсіру арқылы кез келген адам өзін табиғатпен жақындасқандай сезіне алады. Лалагүлдерді күтіп-баптау қиын емес, бірақ олардың әсемдігін толық ашу үшін тиісті күтім қажет.
