Терек – Қазақстанда және бүкіл әлемде кең таралған ағаштардың бірі. Бұл ағаш түрі өзінің биіктігімен, жапырақтарының ерекше пішінімен және табиғаттағы рөлімен ерекшеленеді. Теректер табиғаттың сәнін келтіріп қана қоймай, қоршаған ортаға да айтарлықтай әсер етеді. Төменде теректер туралы ең маңызды және қызықты фактілердің тізімі берілген.
- Теректердің шамамен 35 түрі бар.
- Теректердің өмір сүру ұзақтығы 100 жылдан 400 жылға дейін жетеді.
- Теректер өте жылдам өсетін ағаштар қатарында, кейбір түрлері жылына 1-2 метрге дейін өседі.
- Теректердің жапырақтары сопақша немесе жүрек пішінінде болады.
- Теректердің жапырақтары желге қарсы өте сезімтал, сондықтан жел соққан кезде теректердің шуылы жиі естіледі.
- Теректер өздерінің биіктігімен ерекшеленеді, олардың кейбір түрлері 60 метрге дейін өседі.
- Теректердің тамыры тереңге кетіп, суды іздеп, топырақты бекітеді.
- Теректердің ұшар басында шоғырланған жапырақтары күн сәулесін тиімді пайдаланады.
- Теректердің гүлдері көктемде пайда болады және олар кішкентай, сарғыш-жасыл түсті болады.
- Теректердің тұқымдары ұшып кетуге мүмкіндік беретін мақта тәрізді мамықпен жабылған.
- Теректердің тұқымдары жел арқылы таралып, жаңа өсімдіктердің пайда болуына септігін тигізеді.
- Теректердің ағашы жеңіл, бірақ беріктігі жоғары, сондықтан жиһаз жасауға қолданылады.
- Теректердің ағашы қағаз өндірісінде де кеңінен қолданылады.
- Теректер қалалық жерлерде көгалдандыру үшін жиі пайдаланылады, себебі олар ауа тазартуға көмектеседі.
- Теректер өзен жағалауларында, батпақты жерлерде және таулы аймақтарда өседі.
- Теректердің жапырақтары күзде сарғайып, ерекше түске ие болады.
- Теректердің ағашынан жасалған бұйымдар суға төзімді, сондықтан оларды кеме жасау мен құрылыс саласында қолданады.
- Теректердің қабығы медицинада қолданылады, оның құрамында қабынуға қарсы қасиеттері бар заттар кездеседі.
- Теректер шөлейт жерлерді желден қорғау үшін қолданылатын табиғи қорғаныш болып табылады.
- Теректердің тамыр жүйесі эрозияға қарсы тұра алады және топырақты бекітуде маңызды рөл атқарады.
- Теректер Қазақстанның көптеген аймақтарында кездесетін негізгі ағаш түрлерінің бірі болып табылады.
- Теректердің бір түрі – бальзамды терек, ол өзінен ерекше хош иісті шайыр бөледі.
- Теректердің күміс терек деп аталатын түрі ерекше ақшыл қабығымен және жапырақтарының күміс реңімен ерекшеленеді.
- Теректердің жапырақтары мен қабығы халық медицинасында қолданылып, түрлі ауруларды емдеуде пайдаланылады.
- Теректердің тамырлары жер асты суларына дейін жетіп, ылғалдандыруды қамтамасыз етеді, бұл шөлді аймақтарда маңызды.
- Теректер табиғатта құстар мен жануарларға пана бола отырып, экожүйенің маңызды бөлігі болып табылады.
Теректер – табиғаттың көркі мен экологиялық жүйенің бір бөлшегі. Олар тек көркемдік қасиеттерімен ғана емес, сонымен қатар экологиялық пайдасымен де ерекшеленеді. Теректерді қорғау және көбейту біздің экологиялық тепе-теңдікті сақтауға деген үлесіміз болмақ.
