Ормандар туралы 30 қызықты факт

Ормандар – жер бетіндегі ең бай және ең маңызды экожүйелердің бірі. Олар табиғаттың жасыл жүрегі, оттегінің басты көзі және көптеген жануарлардың мекені болып табылады. Ормандар адамзат өмірінде маңызды рөл атқарады, олар климатты реттейді, топырақтың құнарлылығын сақтайды және биоәртүрлілікті қолдайды. Ормандар туралы қызықты деректермен танысайық:

1. Жер шарының шамамен 31%-ын ормандар алып жатыр.
2. Ормандарда жердегі барлық тірі организмдердің 80%-ы мекендейді.
3. Әлемдегі ең үлкен орман – Амазонка тропикалық орманы, ол Оңтүстік Американың тоғыз елін қамтиды.
4. Ормандар жыл сайын атмосферадан 2,6 миллиард тонна көмірқышқыл газын сіңіреді.
5. Дүние жүзіндегі ормандар 300 миллиард ағашты қамтиды.
6. Бразилиядағы Амазонка орманы жыл сайын 70 миллиард тонна көмірқышқыл газын жұтып алады.
7. Әлемдегі ормандардың 80%-ы адамдардың ормандарды кесуі және өртеуінен жойылды.
8. Қарағайлы ормандар Солтүстік жарты шарда кеңінен таралған және суық климатты аймақтарға тән.
9. Ең кішкентай орман Жаңа Зеландияда орналасқан және бар-жоғы 1 гектар жерді алып жатыр.
10. Әлемдегі ең ежелгі орман Динго – 350 миллион жыл бұрын қалыптасқан.
11. Тропикалық ормандар әлемдегі барлық өсімдіктер мен жануарлардың 50%-дан астамын қамтиды.
12. Еуропадағы ең үлкен орман – Швед Лапландиясы, ол 23,6 миллион гектар аумақты алып жатыр.
13. Ормандар әлемдегі судың 75%-ын сақтайды және суды сүзеді.
14. Ормансыздандыру жыл сайын 13 миллион гектар орманның жоғалуына әкеледі.
15. Дүниежүзіндегі ең үлкен орманды елдер: Ресей, Канада және Бразилия.
16. Ормандар атмосферадағы көмірқышқыл газын 30%-ға дейін сіңіріп, жаһандық жылынуды баяулатады.
17. Орман ағаштары жыл сайын 300 миллион тоннаға дейін көміртекті сіңіреді.
18. Әлемдегі барлық ормандардың жартысы тек бес елде шоғырланған: Ресей, Канада, Бразилия, АҚШ және Қытай.
19. Ең биік ағаш – Калифорниядағы секвойя, оның биіктігі 115 метрге жетеді.
20. Ормандар адамзатқа қажетті дәрілік өсімдіктердің 70%-ын қамтамасыз етеді.
21. Әлемдегі ормандардың 15%-ы қорғалған табиғи аумақтарда орналасқан.
22. Қарағайлы ормандардағы ағаштардың орташа жасы 100 жылдан асады.
23. Ормандардың жойылуы жануарлар мен өсімдіктердің түрлерінің жойылуына әкеледі.
24. Тропикалық ормандар күн сайын 136 гектар жерге дейін жойылып отырады.
25. Әлемдегі ең көп орманды ел Ресей болып табылады, ол әлемдік ормандардың 20%-ын қамтиды.
26. Ормандар судың айналымын реттейді, бұл жауын-шашынның қалыпты болуына әсер етеді.
27. Ормандардың жойылуы жаһандық су тасқындарының және құрғақшылықтың жиілігін арттырады.
28. Ормандар экожүйелерді тұрақтандырып, топырақ эрозиясын болдырмайды.
29. Ормандар планетаның климатын тұрақтандыруда маңызды рөл атқарады.
30. Ормандарда тұратын халықтар дүниежүзіндегі барлық халықтардың шамамен 10%-ын құрайды.

Ормандар жер шарының тынысы, планетамыздың денсаулығының кепілі. Олар адамзаттың өмірі мен болашағы үшін өте маңызды. Ормандарды сақтау және қорғау – барлығымыздың ортақ міндетіміз. Ормандардың жойылуы экологиялық тепе-теңдіктің бұзылуына әкелуі мүмкін, сондықтан табиғатымызды қорғау – біздің басты мақсатымыз болуы тиіс.