Банан – бұл әлемнің түкпір-түкпірінде кең таралған, дәмді әрі пайдалы жеміс. Оның нәзік дәмі мен көп түрлі тағамдарда қолданылуы оны көптеген адамдардың сүйікті жемісіне айналдырады. Сонымен қатар, бананның көптеген пайдалы қасиеттері мен қызықты тарихы бар. Осы мақалада банан туралы ең қызықты және маңызды деректерді ұсынамыз.
- Бананның шығу тегі Оңтүстік-Шығыс Азиядан бастау алады.
- Әлемде бананның 1000-нан астам түрі бар, бірақ олардың тек бірнеше түрі коммерциялық мақсатта өсіріледі.
- Банан – әлемдегі ең көп өндірілетін жемістердің бірі, оның жыл сайынғы өндірісі 150 миллион тоннадан асады.
- Бананның ең көп өсірілетін түрі – «Кавендиш» сортты, ол негізінен экспортқа шығарылады.
- Бұл жеміс ботаникалық тұрғыдан «жидек» болып саналады, бірақ оның көпшілікке таныс түрі – тері мен еттің қабаты бар.
- Бананның құрамында калий көп, бұл жүрек пен қан қысымын реттеуге көмектеседі.
- Банан витаминдер мен минералдарға бай, оның ішінде В6, С дәрумені және магний бар.
- Бананның терісінде антиоксиданттар мен талшықтар көп, бұл ас қорыту жүйесін жақсартуға ықпал етеді.
- Бананның құрамындағы триптофан аминқышқылы көңіл-күйді көтеруге және ұйқыны жақсартуға көмектеседі.
- Банан әлемдегі ең көп тұтынылатын жемістердің бірі болып табылады, ол көптеген елдерде негізгі азық-түлік ретінде пайдаланылады.
- Бананның жасыл түсті кезеңі жеміс пісіп жетілгенше бірнеше күн немесе аптаға созылады.
- Бананның пісіп жетілмеген кезде оның құрамында крахмал көп, бірақ пісіп жетілгенде крахмал қантқа айналады.
- Бананның терісі ескіреді, бірақ жеміс әлі де жейтін болады, ол дәмі мен қышқылдықты өзгертеді.
- Банан өсімдігі көп жылдық шөп болып табылады, оның биіктігі 3-6 метрге дейін жетуі мүмкін.
- Бананның гүлдері өсімдіктің шетінде орналасады, олар үлкен, қызғылт түсті болады.
- Бананның гүлдері мен жемістері өсімдіктің төменгі жағында ілініп тұрады, бұл оны жинауды жеңілдетеді.
- Бананның қабығы әр түрлі емдік қасиеттерге ие болуы мүмкін, мысалы, теріні жұмсартуға немесе жараларды емдеуге.
- Бананның шығу тарихы мен мәдени маңызы әртүрлі елдерде әрқалай, бірақ көбіне бұл жеміс көптеген халықтардың дәстүрлі тағамдарының құрамында болады.
- Банан – экзотикалық жеміс, ол негізінен тропикалық және субтропикалық климатта өседі.
- Банан өсіруде негізгі экспорттаушы елдер арасында Эквадор, Филиппиндер, және Коста-Рика бар.
- Бананның коммерциялық өндірісі мен саудасы әлемдік экономикада үлкен рөл атқарады.
Банан – тек дәмді жеміс қана емес, сонымен қатар оның пайдалы қасиеттері мен әлемдегі маңызы зор. Оның түрлі сорттары мен өндіру әдістері оның дүниежүзілік нарықта кеңінен таралуына ықпал етті. Бананның құрамындағы қоректік заттар мен пайдалы элементтер оны тамақтанудағы маңызды компонентке айналдырады. Әлемдік агрономия мен экономикада үлкен рөл атқаратын бұл жеміс әрбір адамның күнделікті рационында маңызды орын алады.
