Семирамиданың аспалы бақтары – ежелгі әлемнің жеті кереметінің бірі. Бұл бақтар ежелгі Вавилон қаласында орналасқан және аңызға сәйкес патшайым Семирамида үшін немесе оның күйеуі, патша Навуходоносор II-нің сүйікті жары Амитис үшін салынған. Көптеген ғасырлар бойы ғалымдар мен зерттеушілер бұл бақтардың шынайылығы туралы пікірталас жүргізіп келеді, бірақ олар туралы қызықты деректер мен аңыздар тарихта сақталып қалған. Семирамиданың аспалы бақтары туралы көбірек білу үшін төмендегі деректерді қарастырайық.
- Семирамиданың аспалы бақтары ежелгі Вавилонның орталығында, шамамен б.з.д. VI ғасырда салынған.
- Бақтардың атауы «аспалы» деп аталады, себебі олар террассаларға салынған, яғни бірнеше қабатты құрылымға ие болған.
- Бақтар Вавилон патшасы Навуходоносор II-нің бұйрығымен салынған деп саналады, ол бақтарды өзінің жары Амитиске арнаған деседі.
- Навуходоносор II бақтарды өзінің патшайымына туған елінің жасыл алқаптарын еске түсіру үшін салдырған деген аңыз бар.
- Кейбір тарихи деректерге сүйенсек, бақтар 20 метрден астам биіктікте салынған.
- Бақтардың террассалары кірпіштен жасалып, битуммен және қорғасынмен су өткізбейтін етіп жабылған.
- Аңыз бойынша бақтардың әр қабатында әртүрлі өсімдіктер, ағаштар мен гүлдер егілген.
- Бақтардағы өсімдіктерді суару үшін Ефрат өзенінен су көтеретін күрделі жүйе жасалған.
- Кейбір зерттеушілер бақтарды алғашқы гидравликалық инженерлік құрылымдардың бірі деп санайды.
- Семирамиданың аспалы бақтары туралы алғашқы жазбаша деректер б.з.д. 290 жылы Вавилондық Беросс жазған.
- Бақтардың сипаттамалары Ежелгі Грекия жазушыларының, оның ішінде Диодор, Страбон және Квинт Курций Руф еңбектерінде кездеседі.
- Бақтардың нақты орналасқан жері әлі күнге дейін табылмаған және бұл оның шынайы өмірде болғанына күмән тудырады.
- Кейбір ғалымдар бақтар тек аңыз немесе миф болуы мүмкін деп санайды.
- Басқа теорияларға сәйкес, бақтар қазіргі Ирактың оңтүстігінде болған деп болжанады.
- Кейбір археологтар бақтардың орны Вавилонның солтүстігінде орналасқан деп болжайды.
- Бақтарда пальма, емен, лавр, кипарис, қарағай, гранат, інжір және зәйтүн ағаштары болған деп айтылады.
- Бақтардың құрылысы үшін үлкен тас блоктар қолданылған, бұл Вавилонда сирек кездесетін материал еді.
- Бақтарды салу үшін көптеген жұмысшылар мен инженерлер қажет болған.
- Семирамиданың аспалы бақтары ежелгі әлемнің кереметтерінің бірі болып саналған және басқа бақтарға үлгі болған.
- Бақтардың құрылымы мен дизайны кейінгі парсы бақтарының дамуына әсер етті.
- Бақтардың құрылысы кезінде сумен жабдықтау және дренаж жүйелері ерекше күрделі болды.
- Семирамиданың аспалы бақтарын кейбір тарихшылар әлемдегі алғашқы ботаникалық бақтардың бірі деп есептейді.
- Бақтарда субұрқақтар мен бассейндер де болған деп болжанады.
- Кейбір деректер бойынша бақтар бірнеше гектар жерді алып жатқан.
- Бақтардың әр қабаты әртүрлі өсімдіктер мен ағаштармен безендірілген, бұл оның ерекше тартымдылығын арттырған.
- Бақтар туралы мәліметтер негізінен грек және рим авторларынан алынған.
- Аңыз бойынша бақтар патшайым Амитиске өзінің туған таулы елін еске салу үшін салынған.
- Бақтардағы суару жүйесі бақтардың жоғарғы террассаларында да өсімдіктерге су жеткізе алған.
- Семирамиданың аспалы бақтары сәулет өнерінің керемет үлгісі болып саналады.
- Бақтар туралы нақты археологиялық дәлелдер жоқ, бұл оның аңыз немесе миф екендігі туралы пікірталастарды күшейтеді.
- Кейбір тарихшылар бақтарды астрономиялық бақылаулар үшін пайдаланылған болуы мүмкін деп болжайды.
- Семирамиданың аспалы бақтары туралы мәліметтер әртүрлі мәдениеттер мен өркениеттердің жазбаларында кездеседі.
- Бақтардың салынуы Вавилонның алтын ғасырында, қаланың гүлденген кезеңінде болған.
- Бақтардың нақты неше жыл тұрғаны белгісіз, бірақ олар Вавилон құлағанға дейін болған деп саналады.
- Бақтардағы өсімдіктердің көп түрлілігі оны ботаникалық қызығушылық орталығына айналдырған.
- Бақтардағы жасанды өзендер мен арықтар ежелгі инженерияның жетістіктерінің бірі болып табылады.
- Семирамиданың аспалы бақтары туралы аңыздар мен мифтер кейінгі дәуірлердің әдебиетінде, әсіресе араб және парсы әдебиетінде көрініс тапты.
- Бақтардың салыну себебі мен мақсаты туралы көптеген теориялар бар, оның ішінде саяси, мәдени және діни себептер де бар.
- Семирамиданың аспалы бақтары туралы мәліметтер орта ғасырларда еуропалық саяхатшылар мен ғалымдардың қызығушылығын тудырды.
- Бақтар көптеген суретшілердің, жазушылардың және ақындардың шабыт көзі болды.
- Бақтардың салынуы Вавилон патшалығының байлығы мен мүмкіндіктерін көрсеткен.
- Аңыздарға сәйкес, бақтарда асыл тастар мен алтынмен безендірілген элементтер болған.
- Семирамиданың аспалы бақтары ежелгі Вавилон қаласының көрікті жері болған.
- Бақтарда сирек кездесетін өсімдіктер мен ағаштар өсірілген, олар басқа жерлерде кездеспейтін.
- Семирамиданың аспалы бақтары туралы аңыздар ежелгі замандардан бері адамдарды таң қалдырып, шабыттандырып келеді.
Семирамиданың аспалы бақтары – бұл ежелгі әлемнің архитектуралық және инженерлік кереметінің бірегей үлгісі. Олар туралы аңыздар мен аңыздар ғасырлар бойы адамдардың қиялын баурап алды, бірақ бақтардың нақты бар-жоғы әлі күнге дейін жұмбақ болып отыр. Соған қарамастан, Семирамиданың аспалы бақтары адамзат тарихындағы ең әсерлі және таңғаларлық құрылымдардың бірі болып қала береді. Олардың құпиялары мен әдемілігі әрқашан зерттеушілер мен тарихшылардың назарын аударуды жалғастырады.
