Армян тілі туралы 31 қызықты факт

Армян тілі – әлемдегі ең көне тілдердің бірі, ол Армения халқының мәдениеті мен тарихының ажырамас бөлігі болып табылады. Бұл тілдің өзіндік алфавиті бар және ол көптеген ғасырлар бойы армяндардың ұлттық бірегейлігін сақтауға ықпал етті. Армян тілі тек Арменияда ғана емес, армян диаспорасы орналасқан көптеген елдерде де қолданылады. Енді армян тілі туралы маңызды және қызықты деректерге назар аударайық.

1. Армян тілі үнді-еуропалық тілдер тобына жатады.
2. Армян алфавиті 405 жылы Месроп Маштоц тарапынан жасалған.
3. Армян алфавитінде 39 әріп бар, оның ішінде 7 дауысты және 32 дауыссыз дыбыс.
4. Армян тілі екі негізгі диалектке бөлінеді: шығыс армян және батыс армян диалекттері.
5. Шығыс армян диалектісі Арменияда және Ирандағы армяндар арасында қолданылады.
6. Батыс армян диалектісі негізінен Түркия, Сирия, Ливан және армян диаспорасы шоғырланған елдерде қолданылады.
7. Армян тілінде 7 септік бар, олар зат есімдерді өзгерту үшін қолданылады.
8. Армян тілі өз дамуында үш негізгі кезеңнен өтті: көне армян, орта армян және жаңа армян.
9. Көне армян тілі «грабар» деп аталады және ол V ғасырдан бастап діни және әдеби мәтіндерде қолданылған.
10. «Грабар» тілі қазіргі уақытта тек шіркеу қызметінде және діни әдебиеттерде қолданылады.
11. Орта армян тілі XII-XVIII ғасырлар аралығында дамыған және ол армян әдебиетінің маңызды кезеңі болды.
12. Жаңа армян тілі XIX ғасырдан бастап қазіргі армян тілінің негізін қалады.
13. Армян тілінде көптеген парсы, араб және түрік тілдерінен енген сөздер бар.
14. Армян тілі – Армения Республикасының мемлекеттік тілі.
15. Армян тілі ЮНЕСКО тарапынан жойылып бара жатқан тілдер қатарына жатқызылған жоқ, себебі ол белсенді қолданылады.
16. Армян тілінде жазылған ең көне мәтіндер діни сипатқа ие және христиандықты насихаттайды.
17. Армян тілі фонетикасы мен грамматикасы басқа үнді-еуропалық тілдерден айтарлықтай ерекшеленеді.
18. Армян жазуы армян мәдениетін, әдебиетін және ғылымын дамытуда үлкен рөл атқарды.
19. Армян тілінде бірнеше ірі әдеби шығармалар мен тарихи еңбектер жазылған.
20. Армян тілін меңгеру Армения тарихы мен мәдениетін терең түсінуге мүмкіндік береді.
21. Армян жазуы мен тілі армян халқының ұлттық бірегейлігін сақтауда шешуші рөл атқарды.
22. Армян тіліндегі мәтіндер орта ғасырлардан бастап шет елдерде де жазылып, армян диаспорасының мәдени мұрасына айналды.
23. Армян тілінде ерте ортағасырлық кезеңнен бастап көптеген поэтикалық және философиялық шығармалар жазылған.
24. Армян тілі Армениядағы білім беру жүйесінің негізі болып табылады.
25. Армян тілінде алғашқы баспа кітаптар XVI ғасырда жарық көрді.
26. Армян тілінде көпшілікке арналған көптеген ғылыми және әдеби басылымдар шығады.
27. Армян тілі тарихы мен әдебиеті бойынша маңызды зерттеулер әлемнің көптеген елдерінде жүргізілуде.
28. Армян тілін оқыту әлемнің әртүрлі университеттерінде жүргізіледі.
29. Армян тілі компьютерлік технологиялар мен интернеттегі контент үшін белсенді қолданылады.
30. Армян тілінде көптеген музыкалық шығармалар, оның ішінде халықтық әндер жазылған.
31. Армян тілі армян халқының бірегей мәдениеті мен руханиятының көрінісі болып табылады.

Армян тілі – бұл тек тіл ғана емес, армян халқының мәдени және рухани мұрасы. Оның бай тарихы мен терең әдебиеті армян мәдениетінің ғасырлар бойы сақталып келуіне ықпал етті. Армян тіліне деген құрмет – бұл армян халқының өз мәдениеті мен ұлттық бірегейлігін сақтап қалуға деген ұмтылысының көрінісі. Тілдің өміршеңдігі мен мәдени маңыздылығы оны әлемдік мәдени мұраның ажырамас бөлігіне айналдырды.