Сасық күзендер – жануарлар әлемінің ерекше өкілдері. Олар өздерінің ерекше иіс шығаратын қасиетімен танымал. Көптеген адамдар сасық күзендерді қауіпті деп ойлайды, бірақ олар, негізінен, өздерін қорғау үшін иіс шығарады. Бұл жануарлардың мінез-құлқы мен биологиясы өте қызықты, және олардың табиғаттағы рөлі маңызды.
- Сасық күзендер Mustelidae тұқымдасына жатады.
- Сасық күзендердің әлемде он шақты түрі бар.
- Олар Солтүстік және Оңтүстік Америкада, сондай-ақ Азияның кейбір аймақтарында мекендейді.
- Сасық күзендердің ең белгілі түрі – Америкалық сасық күзен (Mephitis mephitis).
- Сасық күзендердің дене ұзындығы 40-тан 70 см-ге дейін жетеді.
- Олардың салмағы 0,5-тен 6,3 кг-ға дейін өзгереді.
- Сасық күзендердің ең ерекше қасиеті – жаман иіс шығаратын бездері.
- Бұл бездер артқы аяқтарының астында орналасқан.
- Сасық күзендер қауіп төнгенде немесе қорғану қажет болғанда, осы бездерден сұйықтық шығарады.
- Сұйықтық өте өткір иіске ие және ұзақ уақыт бойы сезіледі.
- Бұл иіс шабуылдаушыны қорқытуға және оны алыстатуға арналған.
- Сасық күзендер иісін 3 метр қашықтықтан дәл бағыттап шығара алады.
- Сасық күзендер жалғыз тіршілік ететін жануарлар, тек көбею маусымында жұптасады.
- Олар көбінесе түнгі уақытта белсенді болады.
- Сасық күзендер жер астындағы індерді мекендейді, бірақ кейде ағаш қуыстарында да өмір сүреді.
- Олардың негізгі азығы – жәндіктер, ұсақ сүтқоректілер, құстар және өсімдіктер.
- Сасық күзендердің тістері өткір және олар қорғану үшін пайдаланылады.
- Сасық күзендер қыс мезгілінде қысқы ұйқыға жатпайды, бірақ олардың белсенділігі азаяды.
- Сасық күзендердің жүктілік мерзімі шамамен 60-65 күнді құрайды.
- Ұрғашы сасық күзендер жылына бір рет 2-10 аралығында күшіктер табады.
- Күшіктер туған кезде көре алмайды және терісі жоқ болады.
- Күшіктер шамамен 8-10 аптадан кейін өз бетімен тамақтана бастайды.
- Сасық күзендердің орташа өмір сүру ұзақтығы табиғи ортада 2-4 жылды құрайды, ал тұтқында 10 жылға дейін өмір сүруі мүмкін.
- Сасық күзендердің табиғи жаулары аз, бірақ үлкен жыртқыш құстар оларды аулауы мүмкін.
- Сасық күзендер жабайы табиғатта маңызды рөл атқарады, себебі олар зиянкестерді жеп, экожүйенің тепе-теңдігін сақтайды.
- Сасық күзендердің жүні жұмсақ және қалың, оны кейбір мәдениеттерде сәндік мақсатта пайдаланған.
- Сасық күзендердің иісіне иммунитеті бар жануарлар да бар, мысалы, кейбір түрлері жыландар.
- Егер сасық күзен иіс шығарса, ол қайтадан сұйықтық шығару үшін бірнеше күн күтуі керек болады.
- Сасық күзендер әдетте адамға шабуыл жасамайды, тек қорғаныс қажет болғанда ғана иіс шығарады.
- Сасық күзендердің кейбір түрлері эндемикалық болып табылады және тек бір аймақта ғана кездеседі.
- Сасық күзендердің иісі адам мен үй жануарлары үшін өте жағымсыз, бірақ олардың өзі үшін зиянсыз.
- Сасық күзендердің иісінен құтылу үшін арнайы дезодоранттар мен сабындар қажет.
Сасық күзендер – табиғаттың ерекше жаратылыстары. Олардың өзіндік қорғау механизмдері мен қызықты өмір сүру салты бар. Бұл жануарлардың табиғаттағы рөлі маңызды, өйткені олар зиянкестерді азайтуға көмектеседі және экожүйенің теңгерімін сақтауға ықпал етеді. Осыған қарамастан, адамдар сасық күзендерді қорқынышты деп санайды, бірақ олардың негізгі мақсаты – өзін-өзі қорғау ғана.
