Тарбозаврлар – жер бетіндегі ең қорқынышты және әсерлі динозаврлар түрлерінің бірі. Олар шамамен 70 миллион жыл бұрын, бор дәуірінде өмір сүрген. Тарбозаврлар тираннозаврлар тұқымдасының өкілі болып табылады, бірақ олар Тираннозавр рекс (Tyrannosaurus rex) динозаврына қарағанда Азияда өмір сүрген. Бұл алып жыртқыштар өз уақытының нағыз патшалары болған.
- Тарбозаврлардың атауы латын тілінен аударғанда «қорқынышты кесіртке» деген мағынаны білдіреді.
- Тарбозаврлар шамамен 12 метрге дейін өскен.
- Бұл динозаврлардың салмағы 5 тоннаға дейін жеткен.
- Тарбозаврлар тираннозаврлардың жақын туыстары болған.
- Тарбозаврлардың сүйек құрылымы өте берік болған.
- Тарбозаврлардың бас сүйегі ұзындығы 1,5 метрге дейін жеткен.
- Олардың тістерінің ұзындығы 15 см-ге дейін жеткен.
- Тарбозаврлардың иегі күшті болған және ол үлкен олжаларды ұстауға мүмкіндік берген.
- Бұл динозаврлар тек етпен қоректенген.
- Тарбозаврлар жалғыз өмір сүрген жыртқыштар болған.
- Олар негізінен басқа динозаврларды аулаған.
- Тарбозаврлардың көздері алдыңғы жаққа бағытталған, бұл оларға үш өлшемді көру мүмкіндігін берген.
- Олардың миы кішігірім болған, бірақ иіс сезу қабілеті өте жақсы дамыған.
- Тарбозаврлар жердің қазіргі Моңғолия аумағында өмір сүрген.
- Бұл динозаврлардың аяғы ұзын және күшті болған.
- Тарбозаврлар бір жүгірісте жылдамдығын 40 км/сағ-қа дейін арттыра алған.
- Олардың артқы аяқтары өте күшті болған, ал алдыңғы аяқтары қысқа және әлсіз болған.
- Алдыңғы аяқтарында тек екі саусақ болған.
- Тарбозаврлар өз олжаларын іздеуге көп уақыт бөлген.
- Олар негізінен кешкі және түнгі уақытта белсенді болған.
- Бұл динозаврлардың терісі қалың және қабыршақты болған.
- Тарбозаврлардың омыртқалары мен қабырғалары мықты және берік болған.
- Тарбозаврлар топтарымен емес, жеке өмір сүрген.
- Олардың дене салмағының көп бөлігі жамбасқа түскен.
- Тарбозаврлардың құйрығы ұзын және тепе-теңдікті ұстап тұруға көмектескен.
- Тарбозаврлар шамамен 25-30 жыл өмір сүрген.
- Олардың негізгі бәсекелестері басқа үлкен жыртқыш динозаврлар болған.
- Тарбозаврлардың қаңқалары алғаш рет 1946 жылы табылған.
- Олар «Тираннозаврдың азиялық нұсқасы» деп те аталады.
- Тарбозаврлардың қаңқалары Моңғолия мен Қытайдың музейлерінде сақталған.
- Бұл динозаврлардың тіршілік етуі үлкен геологиялық катаклизмдермен аяқталған.
Тарбозаврлар жердің ежелгі фаунасының ерекше өкілі болған. Олар бор дәуірінде жыртқыштардың ең жоғарғы сатысында тұрған және өздерінің күшті дене құрылысы, өткір тістері және ерекше мінез-құлықтары арқасында өз орталарында үстемдік еткен. Осы керемет жаратылыстар туралы мәліметтер бізге табиғаттың өткен кезеңдерінің қаншалықты таңғажайып және қорқынышты болғанын еске салады. Тарбозаврлар туралы деректерді зерттеу ғалымдарға динозаврлар әлемінің құпияларын тереңірек түсінуге мүмкіндік береді.
