Потала сарайы туралы 48 қызықты факт

Потала сарайы – Тибеттің Лхаса қаласындағы ең көрнекті және маңызды тарихи ескерткіштердің бірі. Бұл ғимарат өзінің бірегей сәулетімен, мәдени және рухани маңыздылығымен әлемге әйгілі. Потала сарайы – Далай-ламалардың бұрынғы резиденциясы және Тибеттің саяси, діни орталығы болған. Оның құпиясы мен ұлылығы туристер мен зерттеушілердің назарын әлі де аударады. Сарайдың тарихы мен құрылымы жайлы көптеген қызықты деректер бар.

1. Потала сарайы 1645 жылы 5-ші Далай-лама Лобсанг Гьяцоның бұйрығымен салына бастады.
2. Сарай құрылысы 1648 жылы аяқталды, бірақ толық аяқталуы 1694 жылға дейін созылды.
3. Сарай 12 қабаттан тұрады және оның биіктігі 117 метрді құрайды.
4. Потала сарайы теңіз деңгейінен 3 700 метр биіктікте орналасқан.
5. Сарайдың жалпы ауданы 130 000 шаршы метрден асады.
6. Потала екі негізгі бөлікке бөлінген: Ақ сарай (Гаржэн Подранг) және Қызыл сарай (Потранг Марпо).
7. Ақ сарай Далай-ламалардың резиденциясы болған, ал Қызыл сарай діни және ғибадатханалық функцияларды атқарған.
8. Ақ сарайдың сегізінші қабатында 5-ші Далай-ламаның жеке пәтері орналасқан.
9. Қызыл сарайда сегіз ступа бар, олардың әрқайсысы белгілі бір Далай-ламаға арналған.
10. Потала сарайы Тибеттің ең қасиетті орындарының бірі болып табылады.
11. Сарайда 1000-нан астам бөлме бар.
12. Сарайдың ең үлкен залы Чокханг деп аталады және оның ауданы 725 шаршы метрді құрайды.
13. Потала сарайының қабырғалары өте қалың, кейбір жерлерде олардың қалыңдығы 5 метрге жетеді.
14. Сарайдың төбесі мыс пластиналармен жабылған, бұл ғимаратты найзағайдан қорғайды.
15. Потала сарайында көптеген фрескалар бар, оларда буддизмнің негізгі оқиғалары мен Далай-ламалардың өмірі бейнеленген.
16. Сарайдағы ең үлкен фреска 400 шаршы метрді алып жатыр.
17. Потала сарайы UNESCO-ның Әлемдік мұра тізіміне 1994 жылы енгізілген.
18. Сарайдың басты қақпасы батысқа бағытталған.
19. Потала сарайының алдына 1964 жылы Лхаса қаласындағы ең үлкен алаң – Потала алаңы салынды.
20. Сарайдың құрылысына 7 мыңнан астам жұмысшы қатысқан.
21. Сарайдың ішінде көптеген будда мүсіндері, алтарьлар, реликвиялар және буддисттік кітаптар сақталған.
22. Сарайда 60 мыңнан астам будда мүсіндері бар.
23. Потала сарайы Тибеттегі ең үлкен кітапханалардың біріне ие.
24. Сарайда 10 мыңнан астам көне қолжазбалар бар.
25. Сарайдың ішінде Далай-ламалардың алтын тақтары сақталған.
26. Потала сарайында 5-ші Далай-ламаның мүрдесі орналасқан.
27. Сарайдың ішінде алтынмен, күміспен, асыл тастармен безендірілген бөлмелер бар.
28. Потала сарайының қасбеті ақ, қызыл, сары және қара түстермен боялған.
29. Ақ бөлік таза руханилықты, қызыл бөлік билікті, сары бөліктер даналықты, қара бөліктер қорғанысты білдіреді.
30. Потала сарайы тибет буддизмінің Гелугпа мектебінің басты орталығы болып саналады.
31. Сарайдың бір бөлігі қазір мұражай ретінде қолданылады.
32. Сарайда 10-нан астам үлкен залдар бар.
33. Потала сарайында бірегей ағаш және тас мүсіндер сақталған.
34. Сарайдың кейбір бөлмелері тек діни қызметкерлерге ғана қолжетімді.
35. Потала сарайында алтын жалатылған ступалар бар, олардың ішіндегі ең үлкенінің биіктігі 14 метрді құрайды.
36. Сарайдағы кейбір фрескалар 7-ші ғасырдан бастау алады.
37. Потала сарайының ішінде 10-нан астам алтын жалатылған шатырлар бар.
38. Сарайдың қасбеті жыл сайын қайта боялады.
39. Сарайдың ішінде әлі де діни рәсімдер өткізіледі.
40. Потала сарайында будда шырағдандары мен күнделікті дұғалар үшін арналар бар.
41. Сарайдың ішкі ауласында үлкен тас будда мүсіні орнатылған.
42. Потала сарайы жыл сайын жүздеген мың туристерді қабылдайды.
43. Сарайдың кейбір бөліктері XVIII ғасырда қайта жөндеуден өтті.
44. Потала сарайының ішкі қабырғаларында мыңдаған шағын будда мүсіндері орнатылған.
45. Сарайдың ішкі безендіруі тибет өнерінің ең үздік үлгілерінің бірі болып табылады.
46. Потала сарайы Лхаса қаласының кез келген жерінен көрінеді, ол қаланың басты нышаны болып саналады.
47. Сарайдың ауласында дәстүрлі тибет бақшалары орналасқан.
48. Потала сарайының құрылысына пайдаланылған материалдардың бір бөлігі Үндістан мен Непалдан әкелінген.

Потала сарайы өзінің архитектуралық кереметімен және тарихи, рухани маңыздылығымен ерекшеленеді. Ол Тибеттің мәдени мұрасының маңызды бөлігі болып табылады және буддизмнің жаһандық маңызы бар орталықтарының бірі. Бұл сарай Тибет тарихының куәгері болып қана қоймай, қазіргі заманда да буддисттер мен саяхатшылар үшін қасиетті орын ретінде маңызды. Потала сарайы – адамзаттың рухани байлығы мен тарихи құндылықтарының символы.