Аллигаторлар туралы 39 қызықты факт

Аллигаторлар – миллиондаған жылдар бойы өзгермей, тіршілік етіп келе жатқан ең көне жыртқыштардың бірі. Олар қазіргі табиғаттың таңғажайып жаратылыстарының бірі болып табылады және өздерінің қуатты дене құрылымы мен өткір тістерінің арқасында қорқыныш тудырады. Бұл бауырымен жорғалаушылар тек күшті аңшы ғана емес, сонымен қатар экожүйедегі маңызды рөл атқарады. Төменде аллигаторлар туралы көптеген қызықты және бірегей фактілер тізімі берілген.

1. Аллигаторлар шамамен 37 миллион жыл бұрын пайда болған және сол кезден бері көп өзгермеген.
2. Ең көп таралған екі түрі бар: американдық аллигатор және қытайлық аллигатор.
3. Американдық аллигатордың ұзындығы 4,5 метрге дейін, ал салмағы 450 килограмға дейін жетеді.
4. Қытайлық аллигаторлар әлдеқайда кіші, олардың ұзындығы шамамен 2 метрге жетеді.
5. Аллигаторлар тұщы су көздерінде, өзендер мен батпақтарда өмір сүреді.
6. Олар 50-ден 70 жылға дейін өмір сүруі мүмкін, алайда кейбіреулері 80 жасқа дейін жетеді.
7. Аллигаторлардың тістері үнемі жаңарып тұрады, өмір бойы шамамен 2-3 мың тіс ауыстырады.
8. Олар судың түбінде 2 сағатқа дейін тыныс алмай жата алады.
9. Аллигаторлар суда жылдам қозғалуы үшін құйрықтарын пайдаланады.
10. Құрлықта аллигаторлар сағатына 30 шақырым жылдамдықпен жүгіре алады.
11. Олардың терісі өте қалың және берік, бұл оларға көптеген жыртқыштардан қорғануға мүмкіндік береді.
12. Аллигаторлардың көздері түнде жарқырайды, бұл оларға қараңғыда жақсы көруге көмектеседі.
13. Олар суық қанды жануарлар, дене температурасы сыртқы ортаға байланысты өзгереді.
14. Аллигаторлар жылуды реттеу үшін күнге шығып, денелерін қыздырады немесе суға сүңгіп салқындайды.
15. Олардың тұмсығы қысқа және жалпақ, бұл оларға батпақтарда тіршілік етуді жеңілдетеді.
16. Олар негізінен етпен қоректенеді, бірақ кейде өсімдік тектес тағамды да жейді.
17. Аллигаторлардың тістерінің орналасуы – жоғарғы жақтың тістері төменгі жақты жауып тұрады.
18. Аллигаторлардың жақтары соншалықты күшті, олар бір тістегенде 900 кг-ға дейін қысым жасай алады.
19. Олар негізінен балықтармен, тасбақалармен және сүтқоректілермен қоректенеді.
20. Ұрғашы аллигаторлар жұмыртқаларын құмды жерлерге салып, оларды қорғау үшін арнайы үйшік жасайды.
21. Аллигаторлар жұмыртқадан шыққан балаларын бірнеше ай бойы қорғап, баулиды.
22. Аналықтары жұмыртқалардың температурасы арқылы ұрпақтың жынысын реттей алады: салқын болса – көбіне еркектер, жылы болса – көбіне ұрғашылар пайда болады.
23. Олардың табиғи жаулары аз, бірақ үлкен құстар, ірі балықтар және кейбір сүтқоректілер бала аллигаторларды аңдып жүреді.
24. Аллигаторлар қыс мезгілінде ұзақ уақыт бойы ұйқыға кетеді, бірақ толық қыстамау фазасына өтпейді.
25. Олар сирек ашуланып шабуыл жасайды, көбінесе қорғаныс үшін ғана шабуылдайды.
26. Аллигаторлардың қарнына кіретін арнайы қапшығы бар, онда олар судағы жануарларды ұстап, жағып жібермей ұстап тұра алады.
27. Қытайлық аллигаторлар өте сирек кездесетін және жойылу алдында тұрған түрге жатады.
28. Аллигаторлар өз ортасында басым аңдар болғанымен, олардың популяциясы адамдардың аңшылық әрекеттері мен табиғаттың өзгеруіне байланысты азайып кеткен.
29. 1967 жылы американдық аллигаторлар жойылу қаупінде болған, бірақ қорғау шаралары нәтижесінде популяциясы қалпына келді.
30. Аллигаторлардың тілдері жақтарына бекітілген, сондықтан олар суды жұтып жатқан кезде тілдерін сыртқа шығара алмайды.
31. Аллигаторлар дауыстарын қарқылдап немесе үріп шығарады, бұл әсіресе шағылысу маусымында байқалады.
32. Олардың көздері жоғары орналасқан, бұл оларға судың астында жүріп, судың бетін бақылауға мүмкіндік береді.
33. Аллигаторлардың ұрғашылары әр маусымда 30-ға дейін жұмыртқа сала алады.
34. Олар терең шұңқырларды қазып, ішіне су жинап, тіршілік ету ортасында ылғал сақтап отырады.
35. Аллигаторлар құстар мен сүтқоректілердің қалдықтарын да жейді, осылайша экожүйеде тазартушы рөл атқарады.
36. Олар адамдарға сирек шабуыл жасайды, бірақ кездейсоқ жағдайларда қауіпті болуы мүмкін.
37. Аллигаторлардың терісі сәндік және өндірістік өнімдерге пайдаланылады, бұл оларды заңсыз аулауға себеп болды.
38. Көптеген аллигаторлардың денесінде паразиттер болады, бұл олардың денсаулығына аз да болса зиян келтіреді.
39. Олар басқа бауырымен жорғалаушылар сияқты қабыршақты, бұл олардың денесін кептіруден қорғайды.

Аллигаторлар – табиғаттағы маңызды жыртқыштардың бірі. Олар тек тіршілік ету ортасында ғана емес, экожүйені сақтауда да маңызды рөл атқарады. Қазіргі таңда оларды қорғау шаралары белсенді түрде жүргізілуде, бұл болашақта осы керемет жаратылыстардың тіршілік етуіне үлкен септігін тигізеді. Аллигаторлар бізге эволюцияның таңғажайып процестерін еске салып, табиғаттың әртүрлілігі мен үйлесімділігін бағалауға мүмкіндік береді.