Айға миссиялар адамзаттың ғарыштық зерттеулеріндегі ең маңызды қадамдардың бірі болды. Ай – Жердің табиғи серігі және ежелден бері адамдардың қызығушылығын тудырған аспан денесі. 1960 жылдардан бастап ғарыштық технологиялардың дамуы Айға миссиялар ұйымдастыруға мүмкіндік берді. Бұл миссиялар ғылымға және адамзатқа үлкен әсер еткен маңызды тарихи оқиғалар болып табылады.
- 1959 жылы Кеңес Одағының «Луна-1» аппараты Айға ұшырылған алғашқы ғарыш аппараты болды.
- «Луна-2» аппараты 1959 жылы Айдың бетіне жетіп, оған алғашқы жасанды аппарат ретінде соқтығысты.
- 1966 жылы Кеңес Одағының «Луна-9» аппараты Айға сәтті қонып, оның бетіне суреттер жіберген алғашқы аппарат болды.
- АҚШ-тың НАСА бағдарламасы шеңберінде 1969 жылы «Аполлон-11» миссиясы адамзатты алғаш рет Айға жеткізді.
- Нил Армстронг 1969 жылы 20 шілдеде Айға қадам басқан алғашқы адам болды.
- «Аполлон-11» миссиясы Айдың бетінен 21,5 килограмм топырақ және тастарды Жерге алып келді.
- «Аполлон» бағдарламасы аясында барлығы 12 адам Айға қонды.
- Айға ең соңғы адамдық миссия 1972 жылы «Аполлон-17» миссиясы арқылы жүзеге асырылды.
- Айға миссиялар барысында ғалымдар оның бетінде су іздерін табу мақсатында зерттеулер жүргізді.
- 1970 жылы Кеңес Одағының «Луноход-1» Айға жіберілген алғашқы автоматты ровер болды.
- «Луноход-2» роверінің көмегімен Айдың беті бойынша көптеген ғылыми мәліметтер жиналды.
- 1994 жылы «Клементин» ғарыш аппараты Айды зерттеу үшін сәтті миссиясын орындады және оның бетін жоғары дәлдікпен картаға түсірді.
- 1998 жылы НАСА-ның «Lunar Prospector» миссиясы Айдың химиялық құрамын зерттеуге бағытталды.
- 2008 жылы Үндістанның «Чандраян-1» аппараты Айдың бетінде су молекулаларының бар екенін растады.
- 2009 жылы НАСА-ның «LCROSS» миссиясы Айдың оңтүстік полюсінде мұздың іздерін тапты.
- Қытайдың «Чанъэ-4» миссиясы 2019 жылы Айдың арғы жағына қонған алғашқы ғарыш аппараты болды.
- 2020 жылы Қытайдың «Чанъэ-5» миссиясы Айдан топырақ үлгілерін Жерге алып келген соңғы миссия болды.
- Айға болашақ миссиялар су ресурстарын зерттеп, адамзаттың тұрақты базасын құру мүмкіндіктерін зерттеуге бағытталады.
Айға жасалған миссиялар адамзаттың ғарышты игеруіндегі үлкен қадам болды. Бұл миссиялар ғалымдарға Айдың табиғаты, оның бетіндегі элементтер мен ресурстар туралы көп мәлімет берді. Сонымен қатар, Ай болашақта ғарыштық саяхаттар мен зерттеулер үшін маңызды платформа болуы мүмкін. Қазіргі және болашақ миссиялар адамзаттың Айдағы ресурстарды пайдалануы мен тұрақты база құруына бағытталады. Айға жасалған саяхаттар ғылымды жаңа деңгейге көтеріп, адамзатқа ғарыштық өркениеттің негізін қалауға мүмкіндік беруде.
