1 min read
Қара індет пандемиясы туралы 16 факт
Қара індет пандемиясы адамзат тарихындағы ең ауыр эпидемиялардың бірі болды. Бұл індет 1347-1351 жылдары Еуропа, Азия және Солтүстік Африкада таралды. Оның әсері мен зардаптары адам өмірінің барлық салаларын қамтыды, сол себепті қара індет туралы көп деректер зерттеліп, жарияланды.
- Қара індеттің пайда болуына Yersinia pestis бактериясы себеп болды.
- Бұл бактерияны адамдарға егеуқұйрықтар мен бүргелер арқылы жұқтырған.
- Қара індет 1347 жылы Қырымнан бастап тарала бастады.
- Індет Еуропаға Генуез саудагерлерінің кемелері арқылы келді.
- Індет алғашқы жылы Еуропаның оңтүстігі мен батыс аймақтарында қатты таралды.
- Қара індеттің негізгі белгілері дене қызуының көтерілуі, лимфа түйіндерінің ісінуі, қан құсу және қара дақтардың пайда болуы болды.
- Індет салдарынан Еуропадағы халықтың үштен бірі, яғни шамамен 25 миллион адам қайтыс болды.
- Азияда 75 миллионнан астам адам қара індеттен көз жұмды.
- Аурудың таралуы 1351 жылы бәсеңдеді, бірақ індеттің қайталанулары келесі ғасырларда да жалғасты.
- Қара індеттің таралуы қаладағы тығыз орналасқан тұрғындар арасында тез болды.
- Еуропадағы көптеген ауылдар мен қалалар босап қалды, өйткені тұрғындардың көбі қайтыс болды немесе қашып кетті.
- Аурудың таралуын тоқтату үшін кейбір қалалар карантин жариялап, шекараларын жапты.
- Қара індет қоғамда діни және әлеуметтік өзгерістерге әкелді.
- Еуропадағы діни қызметкерлер мен дәрігерлер індетке қарсы күресудің жолдарын іздеді, бірақ көптеген әдістер тиімді болмады.
- Қара індеттің әсері экономикаға да зор болды, өйткені еңбек күшінің жетіспеушілігі өндірісті азайтты.
- Қара індет медицина саласындағы зерттеулер мен жаңалықтарға себеп болды, өйткені адамдар аурудың табиғатын түсінуге тырысты.
Қара індеттің әсері бүгінгі күнге дейін сезіледі. Бұл індеттің зардаптары тарихта маңызды сабақ ретінде қалды. Қазіргі замандағы пандемияларға қарсы күресте қара індеттен алынған тәжірибе пайдаланылады. Осылайша, қара індет адамзат тарихындағы ең ауыр және маңызды оқиғалардың бірі ретінде есте сақталады.