Песах туралы 42 қызықты факт
Песах – еврей халқының ең маңызды діни мерекелерінің бірі. Бұл мереке Ежелгі Мысырдан еврейлердің құлдықтан бостандыққа шығуын еске алады. Песах мерекесі әр жыл сайын көктемде тойланады және бірнеше арнайы дәстүрлермен ерекшеленеді. Мерекенің басты мақсаты – еврей халқының тарихын ұрпақтан ұрпаққа жеткізу және бостандықтың маңыздылығын көрсету. Енді Песах туралы маңызды деректерді қарастырайық.
- Песах мерекесі еврей күнтізбесінің нисан айының 15-күні басталады.
- Мереке 7 немесе 8 күнге созылады, бұл Израильде 7 күн, ал басқа елдерде 8 күнге дейін созылады.
- Песахтың басты оқиғасы – Еврейлердің Мысырдағы құлдықтан құтылуы.
- Бұл мереке атауын «песах» сөзінен алған, ол «өту» немесе «құтқару» деген мағынаны білдіреді.
- Песах кезінде қышқылдандырылған нан (хамец) жеуге тыйым салынады, тек арнайы дайындалған ашытқысыз нан – маца қолданылады.
- Маца құлдықтан бостандыққа шыққан кезде еврейлердің асығыс кеткендігіне байланысты олардың нанын пісіруге уақыт болмағанын білдіреді.
- Песах кезінде еврейлердің үйлерінен барлық хамец, яғни ашытылған өнімдерді алып тастау дәстүрі бар.
- Мерекенің бірінші кешінде арнайы рәсім – седер өткізіледі, онда отбасы мүшелері мерекелік дастархан басында жиналады.
- Седер кешінде арнайы тағамдар қолданылады, олардың әрқайсысының символикалық маңызы бар.
- Седер кезінде 4 бокал шарап ішу дәстүрі бар, бұл бостандықты білдіреді.
- Седер дастарханында болатын тағамдардың бірі – «харосет», ол Мысырдағы құлдықты еске салады.
- Песах кезінде «марор» деп аталатын ащы шөптерді жеу дәстүрі бар, бұл құлдықтың ауырлығын білдіреді.
- Седер кезінде арнайы сұрақтар қойылады, бұл балаларға мерекенің маңыздылығын түсіндіруге бағытталған.
- Песахтың тағы бір маңызды элементі – Қызыл теңізден өту оқиғасы, ол бостандыққа жетудің маңызды кезеңі ретінде айтылады.
- Мерекенің бірінші және соңғы күндері жұмыс істеуге тыйым салынады.
- Песахта отбасылық және қауымдық рәсімдер үлкен рөл атқарады.
- Седер кезінде «Гаалел» деп аталатын арнайы мадақтау дұғалары оқылады.
- Песахтың ортасында Холод Моэд деп аталатын жартылай мерекелік күндер болады, онда жұмыс істеуге рұқсат етіледі.
- Песах кезінде «Афикоман» деп аталатын арнайы мацаны жасыру дәстүрі бар, оны балалар іздейді.
- Мерекенің соңғы күні Исраил халқының азаттығын білдіретін дұғалар оқылады.
- Песах кезінде «Шемини Шел Песах» деп аталатын ерекше дұғалар оқылады.
- Песахтағы барлық тағамдар қатаң талаптарға сәйкес дайындалуы тиіс, оларды «кошер л’Песах» деп атайды.
- Мереке барысында тамақтану ережелері қатаң сақталады, барлық тағамдар мен сусындар арнайы дайындауды қажет етеді.
- Песах дәстүрі еврей қауымдары арасында ғасырлар бойы сақталып келеді.
- Песах мерекесі кезінде қоғамға жомарттық көрсету дәстүрі бар, мұқтаж адамдарға көмектесу маңызды саналады.
- Мерекелік дастарханның ортасында арнайы орын бос қалады, ол пайғамбар Илия үшін дайындалады.
- Седер кезінде кішкентай балалар төрт негізгі сұрақ қояды, бұл дәстүр «Ма Ништана» деп аталады.
- Песахқа дайындық барысында үйді тазалау ерекше орын алады, барлық хамец өнімдері жойылады.
- Песах мерекесі еркіндік пен рухани жаңарудың символы болып саналады.
- Мерекенің басты тақырыбы – құлдықтан босану және тәуелсіздікке жету.
- Мерекелік шаралар әрбір еврей отбасында ерекше дәстүрлермен өтеді.
- Песах тарихы Тауратта егжей-тегжейлі баяндалады.
- Песах кезінде оқылатын негізгі мәтін – «Хаггада», онда мерекенің тарихы мен рәсімдері баяндалады.
- Песах еврей халқының ұлттық бірлігін нығайтады және олардың тарихын еске салады.
- Мереке күндері көптеген қауымдарда мәдени іс-шаралар мен қойылымдар ұйымдастырылады.
- Песах кезінде мұқтаж адамдарға маца тарату дәстүрі бар.
- Песах дәстүрлерін еврейлер әлемнің әртүрлі елдерінде сақтайды.
- Мереке кезінде әр отбасы өздерінің ерекше тағамдарын әзірлейді.
- Песахтың соңғы күні «Мимона» деп аталатын ерекше мерекелік күн болып саналады, онда тәтті тағамдар беріледі.
- Мерекелік шарап ішу рәсімі төрт кезеңнен тұрады және әр кезең бостандықтың бір бөлігін білдіреді.
- Песах – ұрпақтан ұрпаққа беріліп келе жатқан ежелгі мерекелердің бірі.
- Песах – әлемдегі еврей қауымдастығының ең маңызды мерекелерінің бірі.
Песах мерекесі еврей халқының тарихи оқиғаларын еске алып, олардың еркіндігі мен тәуелсіздігі үшін маңызын көрсетеді. Мереке кезінде орындалатын дәстүрлер мен рәсімдер отбасылық құндылықтарды нығайтып, рухани жаңаруға мүмкіндік береді. Песах – тек діни мереке ғана емес, сонымен қатар еврей халқының мәдениеті мен бірлігінің символы. Жыл сайынғы тойлануы арқылы бұл мереке ұрпақтар арасындағы байланыстарды нығайтады.